نمونه بیزینس پلننمونه بیزینس پلن تولیدی

طرح توليد ذغال از ضايعات چوب

سفارش طرح توجیهی

طرح توليد ذغال از ضايعات چوب

زندگي امروز انسانها متشكل از ناهنجاريها و مشكلات عديده اي مـي باشـد از ايـن رو انـسان تمـام تلاش خود را معطوف به يافتن راه هاي مناسبي جهت ارتقاي كيفي زندگي خود مي نمايد طي ساليان دراز انسان تلاش نموده است تا با استفاده بهينه از امكانات و همچنين ابتكار كـه جـزء لاينفـك ذات بشري است راههايي را براي پيشرفت بيشتر، توسعه و بهبود زندگي بيابد لذا تمامي ابتكارات و دست آوردهاي بشري كه امروز، مورد استفاده قرار مي گيرد در اين جهت مورد بهره برداري قـرار گرفتـه است.
يكي ازمعضلات بشر امروز مشكل انرژي است. هرچند بشر امروز به دنبال سوختهاي نو و جديد مـي باشد ولي نيم نگاهي هم به منابع موجود دارد. روزانه درختان زيادي در جهان به دلايل مختلفي مثـل كاغذ سازي و يا ساخت مصنوعات چوبي و…. قطع ميشوند كه شاخه و برگهاي آنها بي اسـتفاده رهـا مي شود . ما به دنبال استفاده بهينه از آن هستيم و با توجه به اينكه مقدار گرمايي كه ذغـال چـوب توليد مي كند از خود چوب بيشتر مي باشد لذا ازآن براي تامين انرژي براي پخت و پز و… مي تـوان استفاده نمود.

معرفي ذغال

از سوختن اندام گياه يا حيوان، ذغال به دست مي آيد. ذغال ماده اي اسفنج مانند و سياه است و تقريباً مي توان آن را كربن خالص دانست. علت آن كه از داغ كردن يا سوزاندن چوب يا استخوان حيوان، ذغال پديد مي آيد؛ اين است كه آن ها بر اثر حرارت، آب و گازهاي نهفته در خود را از دست مي دهند، و فقط جسم جامدي از خود بر جاي مي نهند.
براي تهيه ذغال چوب دو راه وجود دارد:

  1. مقداري چوب و هيزم را روي هم انباشته، در هواي آزاد آتش مي زنند. اين شيوه قرنهاست كه در جنگل هاي شمال اروپا از آن پيروي مي شود. ولي اشكالش اين است كه گازهاي متصـاعد از چوب در هوا پراكنده مي شود و به هدر مي رود.
  2. چوب ها را جمع آوري كرده با نقاله هايي به كوره هاي مخصوصي مي برند. همين كه آتش بر افروخته شد، دريچه تنور را مي بندد و آن گاه چوب ها در فضايي بسته، به تدريج مبدل به ذغال مي شوند.

ذغالي كه از ضايعات چوب به دست مي ايد براي مصارفي چون منقل كباب پزي و قليان و استفاده در بخاري هاي ذغالي و…. دارد .

شرايط واردات ذغال

سود بازرگاني و حقوق گمركي متعلق به آن صفر بوده و هيچ نوع شرايط خاصي براي ورود اين ماده اوليه در نظر گرفته نشده است .طبق بررسي هاي انجام شده و مراجعه به كتاب مقررات واردات و صادرات وزارت بازرگاني نتيجه گيري شده است , هيچگونه محدوديتي در زمينه واردات اين محصول نمي باشد.

موارد مصرف و كاربرد ذغال

ذغال تهيه شده از ضايعات چوب كاربردها و انواع گوناگوني دارد كه عبارتند از: ذغال عادي ، ذغال گرد ، ذغال ريخته گري و….. مي باشد . البته از ذغال استفاده هاي ديگري نيز مي شود در زمينه ذغال اكتيو و حتي در زمينه پزشكي كه جزء بحث ما نيست.
يكي از جديدترين موارد استعمال ذغال همان است كه در جريان جنگ جهاني اول كشف گرديد. دانشمندان دريافتند كه اگر ذغال را در معرض حرارت شديد قرار بدهند، حالتي پيدا مي كند كه نيروي جذب گازش، افزون مي گردد. ذغالي كه بدين گونه به عمل مي آمد به درد ساختن ماسك ضد گاز مي خورد.

امروزه ما چنين ذغالي را ذغال زنده مي ناميم. اكنون طرز تهيه ذغال زنده به گونه ديگري صورت مي گيرد. روش توليد آن بدينگونه مي باشد كه بخار بسيار گرمي را از ميان ذغال عبور مي دهند تا بدين وسيله سوراخ هاي اسفنجي آن بيشتر شود.
آنگاه اگر گازهاي سمي از ميان چنين ذغالي بگذرند، به وسيله عمل جذب سطحي از بين مي روند. به گفته ديگر، مولكول هاي گازهاي سمي بر سطح ذغال زنده، مي نشيند. يكي از خواص بسيار مهم «ذغال زنده» آن است كه گازهاي سمي را به مقدار فراوان جذب مي كند، ولي اكسيژن هوا را به مقدار اندك. از اين رو، كسي كه ماسك ضد گاز به صورت زده به راحتي اكسيژن را تنفس مي كند ولي در ضمن از شر گازهاي سمي نيز آسوده است.

ذغالي كه مورد نظر پروژه مي باشد ذغالي است كه براي قليان و كباب پزي و يا بخاري هاي ذغالي كه در برخي مناطق به كار مي رود، استفاده ميشود. كه هم به صورت عادي مصرف مي شود و هم به صورت قالبي و فشرده شده مصرف مي شود .

بررسي كالاهاي جايگزين و تجزيه تحليل اثرات آن بر مصرف

كالاي مورد بررسي ذغال از ضايعات چوب مي باشد به همين دليل تنوع در مواد اوليه بسيار زياد است و شما مي توانيد از هر چوبي براي اين كار استفاده كنيد كه با توجه به موارد مصرف كيفيت چوب مصرفي در كالاي نهايي تاثير مي گذارد .
بهترين ذغال چوب عبارتند از ذغال چوب ليمو ، ذغال چوب انگور، ذغال چوب بلوط و ذغال چوب سپيدار و….. بسته به نوع منطقه و پوشش گياهي آن ذغال چوب نيز فرق مي كند ( در هر منطقه اي كه با توجه به نوع پوشش گياهي از آن براي تهيه ذغال استفاده مي شود ).
امروزه ذغالهاي قالبي نيز توليد مي شود كه پس از تهيه ذغال هاي عادي آنها را پودر كرده و با مقداري صمغ گياهي (صمغ عربي) به آن اضافه ميكنند و توسط پرس در قالبهاي گوناگون و به شكلهاي مستطيلي و يا قرص (گرد) عرضه مي كنند كه در اين محصولات از گردو (پوشش چوبي) نيز استفاده مي كنند كه روند همانند ذغال چوب مي باشد يعني پس از اينكه گردو ها تبديل به ذغال شد آنها را پودر كرده و به شكلهاي مختلف در مي آورند.

استفاده از ذغال فشرده (بريكت) افزون بر مزاياي اقتصادي، روند تخريب جنگلهاي كشور را نيز كاهش ميدهد. ذغال فشرده فرآوردهاي پر انرژي است كه با استفاده از فناوري پيشرفته و از ضايعات ذغال حاصل ميشود. اين فرآورده داراي مقاومتي حدود چهار برابر ذغال طبيعي (چوب سوخت) بوده و ميزان گرماي آن نيز تا سه برابر بيشتر از ذغال طبيعي است. دامنه استفاده از اين فرآورده در توليد انرژي و نقش اساسي آن در بسياري از كشورها تاكنون ناشناخته مانده است، در زمان حاضر، تحقيقات وسيعي توسط كشورهاي صنعتي و پيشرفته براي استفاده از ذغال فشرده به عنوان تامين انرژي، انجام ميشود.
براي توليد ذغال فشرده، از ريزترين قسمت هاي چوب كه معمولا دور ريز ميشوند، استفاده ميشود و با استفاده بهينه از اين ضايعات، ميتوان از شدت تخريب جنگلها جلوگيري كرد. تبديل ضايعات به ذغال فشرده ميتواند تا 20 درصد كارايي چوب جنگل هاي كشور را افزايش دهد ارزش حرارتي ذغال فشرده نيز كه از 45 درصد خاكه ذغال، 30 تا 45 درصد شاخه اي ريز و 10 تا 25 درصد مواد چسبنده تشكيل شده است بسيار بالا مي باشد.

اهميت استراتژيكي ذغال در دنيا امروز

طبق برنامه ريزي دولت يكي از مهمترين اهداف برنامه چهارم توسعه كشور و همچنين چشم انداز بيست ساله كشور حركت به سمت صادرات غير نفتي است در حال حاضر عمده صادرات ايران مربوط به صادرات كالاهاي نفتي مي باشد لذا براي رشد و گسترش صادرات غير نفتي، برنامه ريزي براي افزودن واحدهاي جديد و همچنين استفاده بهينه از امكانات فعلي، ضروري به نظر مي رسد .
ذغال از ضايعات چوب را نمي توان به عنوان كالايي استراتژيك در نظر گرفت اما مي توان اينگونه عنوان نمود كه اهميت آن به عنوان يكي از سوختهاي در دسترس بيان نمود.

كشور هاي عمده توليد كننده و مصرف كننده ذغال

در اين رابطه نمي توان كشور خاصي را ذكر كرد به طور كلي در هر جايي كه درخت وجود دارد مي توان اين محصول را نيز توليد كرد، اما به طور عمده كشورهاي بزرگ تـوليد ذغال فشرده عبارتند از ژاپن ، هلند ، آمريكا ، چين و… و همچنين طبق بررسي هاي انجام شده كشورهاي اروپايي و آمريكا و نيز كشورهايي نظير تايلند و بنگلادش براي توليد انبوه ذغال فشرده مطالعات زيادي انجام داده اند.
عمده كشورهاي مصرف كننده ذغال چوب عبارتتد از , كشور هاي عربي و حوزه خليج فارس , تركيه, كشور هاي آسياي ميانه و…. ليكن به طور عمده مي توان بيان كرد كه ذغال چوب در تمامي كشور هاي جهان كاربرد دارد.

شرايط صادرات ذغال

اين محصول از نظر گمرك جمهوري اسلامي ايران جزء محصولات مجاز جهت صادرات قرار دارد. طي سال هاي گذشته نيز تحت تعرفه گمركي شماره 4402 و با عنوان (ذغال چوب و حتي بهم فشرده ) صادر ميشود. اين كالا هم به صورت فله و هم به صورت بسته بندي شده صادر مي شود كه مقصد آن عموما كشور هاي عربي ( براي استفاده در قليان ) و تركيه و… مي باشد. به دليل اينكه كالاي خاصي نيست لذا شامل تشويقهاي صادراتي نيز نمي شود .

بررسي تكنولوژي و روش هاي توليد ذغال در ايران و ساير كشورها

در حال حاضر در ايران و ساير كشورها از دو روش جهت توليد ذغال از ضايعات چوب استفاده مي شود.

  1. روش سنتي
  2. روش مكانيزه

در روش سنتي چوب را داخل كوره در بسته قرار مي دهند و سپس آتش مي زنند و پس از تبديل شدن به ذغال ، ذغالها جمع آوري شده و مصرف مي شوند.
در روش مكانيزه , روند توليد به اين صورت مي باشد كه ,ابتدا خورده چوب ها توسط دستگاه خرد كن به قطعات كوچك تبديل مي شوند سپس با تسمه نقاله به كوره هاي پخت انتقال مي يابند پس از تبديل شدن به ذغال انها را آسياب كرده و وارد حوزچه هاي شستشو مي شوند , پس از شستشو انها مواد آسياب شده خشك مي شوند و پس از خشك شدن با صمغ گياهي (صمغ عربي) مخلوط شده و قالب گيري مي شوند وسپس توسط پرس , پرس مي شوند . بعد از انجام مرحله پرس قطعات توسط دستگاه برش به اندازه ها, و اشكال دلخواه برش مي خورند.

نمودار فرايند توليد ذغال چوب به روش مكانيزه

نمودار فرايند توليد ذغال چوب به روش مكانيزه

شرح مختصري از تكنولوژي هاي موجود در توليد ذغال چوب

  1. تكنولوژي مكانيزه :
    در روش مكانيزه كيفيت محصولات بالامي رود , ضـايعات بسيار ناچيز , فروش محصولات بيشتر ( از لحاظ قيمـت) و ميزان سرمايه گذاري بيشتر است.
    ماشن آلات توليدي:
    دستگاه خرد كن , كوره پخت ,آسياب ,پـرس, تسمه نقاله براي حمل و نقل ,دستگاه برش
  2. تكنولوژي سنتي:
    اين تكنولوژي حالت عمومي داشته و سنتي دارد و از قـديم اين روش توليدي در استانهايي كه از لحاظ پوشش گيـاهي غني مي باشند مثل استانهاي شمالي برقرار مي باشد.
    ماشن آلات توليدي:
    كوره پخت

تعيين نقاط قوت و ضعف تكنولوژي هاي مرسوم در فرآيند توليد ذغال چوب

مزاياي توليد به روش مكانيزه نسبت به سنتي اين مي باشد كه در صد ضايعات كاهش پيدا مي كند با توجه به اينكه ذغال توليدي آسياب مي شود در نتيجه چوبهاي نيمه سوخته و يا ذغال هاي بي كيفيت قبل از اينكه به سمت آسياب برده شوند در قسمت بازرسي كيفي شناسايي شده و برداشته مي شوند.
و همچنين با توجه به اينكه در روش قديمي صمغ چوب قبل از توليد ذغال از بين برده نمي شد در نتيجه در كيفيت ذغال چوب تاثير گذار بود ليكن در روش توليد ذغال قالبي صمغ درختان قبل از توليد ذغال تصفيه مي شود و يا با شستشو صمغ چوب را از ذغال چوب جدا مي كنند.

بررسی مواد اوليه جهت توليد ذغال چوب

مواد اوليه جهت توليد ذغال معمولي شامل شاخه انواع درختان بوده كه در اينجا درخت ليمو و بلوط و يا بوته انگور مناسب ترين مي باشد. همچنين مواد اوليه جهت توليد ذغال قالبي علاوه بر مواد قبلي ياد شده مي تواند, شاخه راش و پوست گردو … باشد. بعلاوه صمغ عربي كه جهت توليد ذغال قالبي با ذغال آسياب شده مخلوط مي گردد.
با توجه به اينكه مواد اوليه مورد مصرف در اين صنعت از ضايعات چوب مي باشد لذا قيمت آن بسيار ناچيز است و با توجه به نوع چوب انتخابي قيمت مواد اوليه متفاوت خواهد بود. بالا ترين قيمت مربوط به چوب درخت ليمو و بوته درخت انگور مي باشد ( كه بيشتر براي تهيه ذغال قليان مصرف مي شود)
مواد فوق الذكر جهت توليد ذغال چوب معمولي مي باشد كه بيشتر براي قليان و كباب مورد استفاده قرار مي گيرند.

در مورد توليد ذغال قالبي علاوه بر مواد ذكر شده مي توان از پوست گردو و درخت راش و سپيدار نيز استفاده نمود كه معمولا به دليل ارزان تر بودن نسبت به ساير مواد اوليه از اين نوع درختان استفاده مي شود وصمغ گياهي كه در هر تن حدود 175 كيلو گرم استفاده مي شود ( 10 تا 25 در صد محصول را تشكيل مي دهد) و آن را در گالنهاي20 ليتري كه قيمت هر گالن به مبلغ 900 تا 1200 هزار ريال مي باشد تهيه و مورد مصر ف قرار مي دهند.
همچنين درخصوص ميزان مواد اوليه مورد استفاده در محصول لازم بذكر است كه ميزان ضايعات مواد اوليه در حدود 10 الي 20 درصد مي باشد. بنابراين با احتساب درصد ضايعات و ظرفيت توليد طرح، ميزان مواد اوليه مورد نياز ساليانه طرح برابر با 350 تن در سال خواهد بود .

نحوه تامين مواد اوليه جهت توليد ذغال چوب

همانطور كه در بخشهاي قبلي بيان شد مواد مصرفي از صنايع چوب بري و باغهاي كشاورزي تامين مي شود كه در كشور تعداد آنها كم نمي باشد و همچنين با توجه به طرحهاي دولت در زمينه بيابان زدايي كه اجرا شده مي توان در آيند از شاخه هاي حرس شده اين درختان استفاده كرد .

پيشنهاد منطقه مناسب براي اجراي طرح توليد ذغال چوب

براي انتخاب مكان پروژه چند عامل مهم است كه در ذيل به بررسي آنها پرداخته شده است:

  1. مواد اوليه:
    يكي از مواردي كه در تعيين محل طرح تاثيرگذار مي باشد مواد اوليه مي باشد و نزديكي به استانهاي كه از لحاظ پوشش جنگلي و باغي داراي موقعيت مناسبي مي باشند در درجه اول اولويت قرار دارند , استانهايي كه در نيمه شمالي كشور قرار دارند از اولويت بر خوردارند.
  2. بازار فروش:
    بازار مصرف اين محصول ( ذغال چوب ) بيشتر در استانهاي پر جمعيت كشور مي باشد, نزديكي به اين بازار هاي مصرف داراي اهميت زيادي مي باشد و مي تواند هزينه هاي حمل و نقل كالا را كم كند.
  3. حمل ونقل :
    مساله حمل و نقل در به موقع رساندن كالاي توليدي به بازار هاي مصرف بسيار مهم مي باشد , لذا هر قدر محل اجراي طرح به راه هاي اصلي كشور نزديك باشد به بازار يابي محصول نيز كمك ميكند.
  4. زمين و نيروي انساني و تسهيلات دولتي:
    با توجه به اينكه در مورد صنايع كو چك زود بازده صحبت ميكنيم تسهيلات دولتي شامل تمامي اين صنايع مي گردد , نيروي انساني در شهر هاي كوچك نسبت به ديگر شهر ها ارزان تر مي باشند.

با توجه به مواردي كه ياد شد و بررسي هاي انجام شده ميتوان به استانهاي مازندران , ايلام و قزوين اشاره نمود به عنوان مثال در استانهاي ياد شده براي تامين مواد اوليه , وضعيت به صورت زير مي باشد:

  • استان مازندران : در اين استان علاوه بر باغهاي مركبات , انواع جنگلهاي راش و سپيدار و… موجود است و اين استان از لحاظ پوشش گياهي در كشور در رتبه هاي نخست قرار دارد.
  • استانهاي ايلام، لرستان، چهارمحال و بختياري، كردستان و… جنگلهاي بلوط اين استان در كشور معروف مي باشد و يكي از ذغال هاي مناسب توليدي ذغال بلوط است كه آلايندگي كمي نسبت به ديگر ذغال ها دارد و همچنين جنگلهاي درختان، زبان گونجشك و ارغوان و… در اين استان مو جود است .
  • استان قزوين: با توجه به اينكه تاكستان هاي انگور در اين استان زياد مي باشد مي تواند يكي از تامين كنندگان مواد اوليه براي كارخانه توليدي باشد در ضمن در اين استان درختان گردو نيز زياد است و اين استان حجم قابل قبولي را از نظر توليد گردو در كشور دارا مي باشد (پوست گردو يكي از مواد اوليه توليدي ذغال فشرده است) البته ذكر اين نتكه مهم است كه مقدار استفاده از شاخه بوته هاي انگور كم مي باشد و نمي توان به حجم توليدي مطلوب رسيد و بايد آن را در مطلوبيت هاي خود لحاظ نمود.

جمع بندي و پيشنهاد نهايي در مورد احداث واحد هاي جديد تولید ذغال

از فوايد راه اندازي اين صنعت سبب ايجاد اشتغال، بازيافت ضايعات ذغال طبيعي، كسب درآمد و ارزآوري از صادرات ذغال فشرده، افزايش بازدهي و سوددهي جنگلها، از جمله مزاياي توسعه صنعت توليد ذغال فشرده مي توان بر شمرد.
با توجه به بررسي هاي انجام شده در بخش بازار, مي توان نتيجه گيري كرد با توجه به ميزان عرضه محصول سهم قابل حصول از بازار مصرف ذغال چوب در آينده داراي رنج مناسبي مي باشد، و با در نظر گرفتن ظرفيت توليدي اين طرح (ظرفيت 300 تن در سال)، و نظر به اينكه محصول ذغال چوب واردات نيز دارد (كشور چين و..) براي اينكه بخشي از بازار را در اختيار داشته باشيم، مي بايست يا قيمت تمام شده را كاهش داده و يا اينكه بازار هاي خارجي را در اختيار گيرد (صادرات).
همچنين در خصوص سر مايه گذاري دراين طرح شايان ذكر است كه همانند ساير طرح داراي ريسكهايي مي باشد كه در ذيل به برخي از آنها اشاره مي شود:

  1. دركشور ما با توجه به وفور سوختهاي فسيلي , ذغال چوب به عنوان يك محصول گرمايشي به مقدار كمي مورد استفاده قرار مي گيرد , لذا در مورد بازار مصرف اين محصول بيشتر جنبه هاي ديگر مصرف مطرح مي باشد, كه باعث محدود شدن بازار مصرف مي گردد لذا در هنگام سرمايه گذاري در اين بخش بايد اين موضوع در نظر گرفته شود.
  2. با توجه به اينكه اين كالا مصرفي مي باشد, كيفيت بسيار مهم مي باشد و عدم توجه به آن موجب كاهش فروش محصولات و در نهايت بالا بردن ريسك سرمايه گذاري مي گردد. ( از مواردكيفي مي توان كيفيت در محصول , بسته بندي و …. نام برد)
  3. با توجه به روند صادرات در سالهاي گذشته مي توان بيان كرد كه صادرات اين محصول رو به رشد مي باشد لذا در صورتيكه توليد كنندگان ذغال چوب تمايل دارند كه در بازار جهاني فعاليت داشته باشند, بايد توانائي هاي فني خود را بالا ببرند كه اين امر سبب افزايش سرمايه گذاري ميشود كه اين افزايش سرمايه گذاري ريسك سرمايه گذاريهاي بعدي را نيز بالا مي برد.

با توجه به مواردي كه بر شمرديم و همچنين در نظر گرفتن اين موضوع كه تاكنون هكتار ها جنگل و منابع طبيعي كشور تاوان بي مبالاتي ما را پرداخته اند, همانطور كه مي دانيد اكثر روستاهاي كشور علاوه بر سوختهاي فسيلي از چوب براي تامين انرزي استفاده مي كنند لذا در صورتيكه آنها بجاي چوب از ذغال استفاده كنند هم آلودگي كمتري وجود دارد و هم ميزان گرمايش بيشتري ايجاد مي كند. لذا با توجه به سر مايه گذاري كم و مواد اوليه ارزان ميتوانيم محصولات ارزاني را در اختيار روستاييان قرار دهيم و با اين كار يكي از عوامل تخريب جنگلها را تا حدودي حذف نمائيم.

امتیاز کاربران: 1.78 ( 3 رای)
سفارش طرح توجیهی
گرد آورنده
ایـ توجیهی
دانلود رایگان طرح توجیهی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
Call Now Buttonتماس فقط جهت سفارش طرح توجیهی