مقدمه
اهمیت صنعت کنسرو سازی حبوبات
صنعت کنسرو سازی حبوبات از جمله صنایع غذایی مهم و با سابقه طولانی در جهان است که نقش قابل توجهی در تامین امنیت غذایی و ارتقای سطح سلامت جامعه ایفا می کند. این صنعت با تنوع بالا در محصولات خود، طیف وسیعی از نیازها و سلیقه های مصرف کنندگان را در سراسر دنیا پوشش می دهد.
دلایل اهمیت این صنعت:
- افزایش ماندگاری و حفظ ارزش غذایی: کنسرو سازی حبوبات، راهی موثر برای افزایش ماندگاری و حفظ ارزش غذایی آنها در مقایسه با حبوبات خشک است. این امر به نفع مصرف کنندگان، تولید کنندگان و توزیع کنندگان می باشد.
- دسترسی آسان و تنوع در مصرف: کنسرو حبوبات به دلیل سهولت در حمل و نقل، نگهداری و مصرف، در هر زمان و مکانی قابل استفاده است. تنوع طعم و مزه در این محصولات، جذابیت آنها را برای مصرف کنندگان افزایش داده است.
- کاهش ضایعات و اتلاف مواد غذایی: فرآیند کنسرو سازی، ضایعات و اتلاف حبوبات را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. این امر به حفظ منابع طبیعی و اقتصادی کمک می کند.
- تامین نیازهای غذایی: کنسرو حبوبات منبع غنی از پروتئین، فیبر، ویتامین و مواد معدنی است که نقش مهمی در تامین نیازهای غذایی جامعه ایفا می کند. این محصولات به ویژه برای افراد شاغل، دانشجویان، مسافران و کسانی که به دنبال یک وعده غذایی سریع و سالم هستند، مناسب می باشند.
معرفی حبوبات مورد نظر (ذرت، نخود فرنگی، لوبیا چیتی) و خواص آنها
ذرت:
- منبع غنی از ویتامین های A، B، C و E، فیبر، پتاسیم و آنتی اکسیدان ها
- کمک به سلامت قلب و عروق، پیشگیری از سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت گوارش و تنظیم قند خون
نخود فرنگی:
- منبع غنی از ویتامین های C، K، B6، فولات، فیبر، منگنز و آهن
- کمک به سلامت چشم، تقویت سیستم ایمنی بدن، پیشگیری از سرطان، بهبود سلامت قلب و عروق و تنظیم قند خون
لوبیا چیتی:
- منبع غنی از پروتئین، فیبر، آهن، پتاسیم و منیزیم
- کمک به سلامت قلب و عروق، پیشگیری از کم خونی، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت گوارش و تنظیم قند خون
آمار و ارقام مربوط به تولید و مصرف کنسرو حبوبات در ایران و جهان
تولید:
- ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان حبوبات در جهان است.
- در سال 1401، حدود 4 میلیون تن حبوبات در ایران تولید شده است.
- سهم کنسرو حبوبات در تولید کل حبوبات ایران حدود 10% است.
مصرف:
- سرانه مصرف کنسرو حبوبات در ایران حدود 5 کیلوگرم در سال است.
- مصرف کنسرو حبوبات در جهان در حال افزایش است و پیش بینی می شود تا سال 2025 به 20 میلیارد دلار برسد.
مناطق عمده تولید و مصرف:
- چین، هند، ایالات متحده، برزیل و ایران از جمله بزرگترین تولید کنندگان کنسرو حبوبات در جهان هستند.
- اروپا، آمریکای شمالی و آسیا از جمله بزرگترین مصرف کنندگان کنسرو حبوبات در جهان هستند.
عوامل موثر بر رشد صنعت:
- افزایش جمعیت، رشد شهرنشینی، افزایش تقاضا برای غذاهای سالم و گسترش تجارت بین الملل از جمله عوامل موثر بر رشد صنعت کنسرو سازی حبوبات در جهان هستند.
چالش های صنعت:
- رقابت شدید در بازار، نوسانات قیمت مواد اولیه، ضایعات مواد غذایی و آلودگی محیط زیست از جمله چالش های پیش روی صنعت کنسرو سازی حبوبات هستند.
بخش اول: مراحل تولید کنسرو حبوبات
مرحله اول: آماده سازی مواد اولیه
انتخاب و بررسی کیفیت حبوبات:
- انتخاب حبوبات با کیفیت بالا و عاری از هرگونه نقص و آلودگی
- بررسی فاکتورهایی مانند اندازه، رنگ، شکل، بو و طعم حبوبات
- انجام آزمایشات کیفی برای اطمینان از سلامت و کیفیت حبوبات
شستشو و سورتینگ:
- شستشوی کامل حبوبات برای حذف آلودگی ها و ناخالصی ها
- سورتینگ حبوبات بر اساس اندازه، رنگ و شکل
خیساندن (در صورت نیاز):
- خیساندن برخی از حبوبات مانند نخود فرنگی و لوبیا چیتی برای تسریع پخت و بهبود کیفیت
عملیات بوجاری و جداسازی ناخالصی ها:
- جداسازی ناخالصی ها مانند سنگ، خاک، شن و مواد خارجی از حبوبات
- استفاده از دستگاه های بوجاری برای جداسازی ناخالصی ها
نکات مهم در مرحله آماده سازی:
- رعایت بهداشت و ایمنی در تمام مراحل
- استفاده از آب تصفیه شده برای شستشو
- کنترل دقیق کیفیت حبوبات در تمام مراحل
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از مراحل فوق می پردازیم:
- انتخاب و بررسی کیفیت حبوبات:
- حبوبات باید از نظر ظاهری سالم، عاری از هرگونه لکه، کپک زدگی، حشره زدگی و بوی نامطبوع باشند.
- اندازه، رنگ و شکل حبوبات باید یکنواخت باشد.
- حبوبات باید دارای طعم و بوی طبیعی باشند.
آزمایشات کیفی:
- آزمایش رطوبت
- آزمایش اندازه
- آزمایش رنگ
- آزمایش بو
- آزمایش طعم
- آزمایش سنجش فلزات سنگین
- آزمایش سموم
- شستشو و سورتینگ:
- حبوبات باید با آب تصفیه شده به طور کامل شسته شوند.
- شستشو باید تا زمانی ادامه یابد که آب شستشو شفاف شود.
- سورتینگ حبوبات می تواند به صورت دستی یا با استفاده از دستگاه های سورتینگ انجام شود.
- خیساندن:
- خیساندن حبوبات به مدت 4 تا 8 ساعت در آب سرد انجام می شود.
- خیساندن باعث تسریع پخت حبوبات و بهبود کیفیت آنها می شود.
- بوجاری و جداسازی ناخالصی ها:
- بوجاری حبوبات با استفاده از دستگاه های بوجاری انجام می شود.
- دستگاه های بوجاری می توانند ناخالصی های مختلف مانند سنگ، خاک، شن و مواد خارجی را از حبوبات جدا کنند.
پس از اتمام مرحله آماده سازی، حبوبات آماده پخت و فرآوری در مراحل بعدی تولید کنسرو می شوند.
مرحله دوم: پخت
روش های پخت حبوبات:
- پخت در آب:
- این روش ساده ترین و رایج ترین روش پخت حبوبات است.
- حبوبات در آب جوش ریخته شده و به مدت لازم پخته می شوند.
- زمان پخت به نوع حبوبات و روش پخت بستگی دارد.
- پخت بخارپز:
- این روش پخت، حبوبات را با بخار آب می پزد.
- پخت بخارپز باعث حفظ بیشتر مواد مغذی و طعم حبوبات می شود.
- زمان پخت بخارپز حبوبات کمی بیشتر از پخت در آب است.
- پخت تحت خلاء:
- این روش پخت در دمای پایین و تحت خلاء انجام می شود.
- پخت تحت خلاء باعث حفظ رنگ، طعم و بافت حبوبات می شود.
- این روش پخت برای پخت حبوباتی که به پخت طولانی نیاز دارند، مناسب است.
کنترل زمان و دمای پخت:
- کنترل زمان و دمای پخت برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی حبوبات بسیار مهم است.
- پخت بیش از حد حبوبات باعث له شدن آنها و از دست رفتن مواد مغذی می شود.
- پخت ناقص حبوبات نیز می تواند باعث سفت شدن آنها و ایجاد مشکل در هضم آنها شود.
نکات مهم در مرحله پخت:
- استفاده از آب تصفیه شده برای پخت
- کنترل pH آب پخت
- اضافه کردن نمک و ادویه جات به دلخواه
- پخت حبوبات تا زمانی که نرم شوند اما له نشوند
پس از پخت، حبوبات آماده پر شدن در قوطی ها و فرآوری در مراحل بعدی تولید کنسرو می شوند.
مرحله سوم: پر کردن قوطی ها
انتخاب نوع قوطی مناسب:
- قوطی های فلزی و شیشه ای دو نوع رایج قوطی برای کنسرو حبوبات هستند.
- هر نوع قوطی مزایا و معایب خاص خود را دارد.
قوطی های فلزی:
- مزایا:
- استحکام و مقاومت بالا
- قابلیت نگهداری طولانی
- عدم نفوذ نور و هوا
- معایب:
- احتمال زنگ زدگی
- ایجاد طعم فلزی در محصول
قوطی های شیشه ای:
- مزایا:
- شفافیت و قابلیت مشاهده محتویات
- عدم ایجاد طعم فلزی
- قابلیت بازیافت
- معایب:
- شکنندگی
- وزن بالا
- نفوذپذیری بیشتر نور و هوا
انتخاب نوع قوطی به عوامل مختلفی مانند نوع حبوبات، فرآیند تولید، شرایط نگهداری و سلیقه مشتری بستگی دارد.
شستشو و استریلیزاسیون قوطی ها:
- قوطی ها قبل از پر شدن باید به طور کامل شسته و استریلیزه شوند.
- شستشو برای حذف آلودگی ها و ذرات خارجی از قوطی ها انجام می شود.
- استریلیزاسیون برای حذف میکروب ها و جلوگیری از فساد محصول انجام می شود.
روش های مختلفی برای شستشو و استریلیزاسیون قوطی ها وجود دارد:
- شستشو با آب گرم و مواد شوینده
- استریلیزاسیون با بخار آب
- استریلیزاسیون با اشعه UV
پر کردن قوطی ها با حبوبات پخته شده:
- حبوبات پخته شده بعد از سرد شدن به داخل قوطی ها پر می شوند.
- قوطی ها باید به طور کامل پر شوند تا از نفوذ هوا به داخل آنها جلوگیری شود.
روش های مختلفی برای پر کردن قوطی ها وجود دارد:
- پر کردن دستی
- پر کردن اتوماتیک
پس از پر شدن، قوطی ها درب بندی و فرآوری می شوند.
نکات مهم در مرحله پر کردن قوطی ها:
- رعایت بهداشت و ایمنی در تمام مراحل
- استفاده از قوطی های سالم و بدون نقص
- پر کردن قوطی ها به طور کامل
- درب بندی صحیح قوطی ها
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از مراحل فوق می پردازیم:
- انتخاب نوع قوطی مناسب:
- قوطی های فلزی از جنس فولاد با روکش قلع یا لاک ساخته می شوند.
- قوطی های شیشه ای از جنس شیشه بوروسیلیکات ساخته می شوند.
- شستشو و استریلیزاسیون قوطی ها:
- شستشو با آب گرم و مواد شوینده با استفاده از دستگاه های شستشوی قوطی انجام می شود.
- استریلیزاسیون با بخار آب در دمای 121 درجه سانتیگراد به مدت 15 تا 20 دقیقه انجام می شود.
- استریلیزاسیون با اشعه UV در طول موج 254 نانومتر انجام می شود.
- پر کردن قوطی ها با حبوبات پخته شده:
- پر کردن قوطی ها می تواند به صورت دستی یا اتوماتیک انجام شود.
- در روش دستی، حبوبات پخته شده با استفاده از ملاقه یا قاشق به داخل قوطی ها پر می شوند.
- در روش اتوماتیک، حبوبات پخته شده توسط دستگاه های پرکن به داخل قوطی ها پر می شوند.
پس از پر شدن، قوطی ها درب بندی و فرآوری می شوند.
مرحله چهارم: افزودن سس و ادویه
تنوع در طعم و مزه سس ها:
- سس ها نقش مهمی در طعم و مزه کنسرو حبوبات دارند.
- تنوع زیادی در طعم و مزه سس ها وجود دارد که می تواند بر اساس سلیقه مشتریان انتخاب شود.
برخی از طعم های رایج سس برای کنسرو حبوبات:
- سس گوجه فرنگی
- سس سفید
- سس مایونز
- سس باربیکیو
- سس تند
طعم دهنده های طبیعی:
- می توان از طعم دهنده های طبیعی مانند عصاره سبزیجات، گیاهان دارویی و ادویه جات برای طعم دهی به سس استفاده کرد.
- استفاده از طعم دهنده های طبیعی باعث افزایش کیفیت و ارزش غذایی محصول می شود.
ادویه جات:
- ادویه جات نیز نقش مهمی در طعم و مزه کنسرو حبوبات دارند.
- می توان از انواع ادویه جات مانند نمک، فلفل، زردچوبه، پودر سیر، پودر پیاز و غیره استفاده کرد.
کنترل کیفیت و سلامت سس و ادویه ها:
- کنترل کیفیت و سلامت سس و ادویه ها بسیار مهم است.
- سس و ادویه ها باید از مواد اولیه سالم و با کیفیت تهیه شده باشند.
- باید از نظر میکروبی و شیمیایی سالم باشند.
نکات مهم در مرحله افزودن سس و ادویه:
- استفاده از سس و ادویه جات به مقدار مناسب
- رعایت بهداشت و ایمنی در تمام مراحل
- کنترل کیفیت و سلامت سس و ادویه ها
پس از افزودن سس و ادویه، قوطی ها درب بندی و فرآوری می شوند.
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از مراحل فوق می پردازیم:
- تنوع در طعم و مزه سس ها:
- سس ها می توانند طعم های مختلفی مانند شور، ترش، شیرین و تند داشته باشند.
- می توان از طعم دهنده های طبیعی مانند عصاره سبزیجات، گیاهان دارویی و ادویه جات برای طعم دهی به سس استفاده کرد.
- طعم دهنده های طبیعی:
- طعم دهنده های طبیعی مانند عصاره سبزیجات، گیاهان دارویی و ادویه جات می توانند طعم و مزه طبیعی و دلپذیری به سس بدهند.
- استفاده از طعم دهنده های طبیعی باعث افزایش کیفیت و ارزش غذایی محصول می شود.
- ادویه جات:
- ادویه جات می توانند طعم و مزه سس را قوی تر و جذاب تر کنند.
- می توان از انواع ادویه جات مانند نمک، فلفل، زردچوبه، پودر سیر، پودر پیاز و غیره استفاده کرد.
- کنترل کیفیت و سلامت سس و ادویه ها:
- سس و ادویه ها باید از نظر میکروبی و شیمیایی سالم باشند.
- باید از مواد اولیه سالم و با کیفیت تهیه شده باشند.
پس از افزودن سس و ادویه، قوطی ها درب بندی و فرآوری می شوند.
مرحله پنجم: درب بندی و استریلیزاسیون
روش های درب بندی قوطی ها:
- دربندی دوخت:
- این روش رایج ترین روش درب بندی قوطی های فلزی است.
- در این روش، درب قوطی با استفاده از دستگاه های دوخت به بدنه قوطی دوخته می شود.
- دربندی چسبی:
- این روش برای درب بندی قوطی های شیشه ای و برخی از قوطی های فلزی استفاده می شود.
- در این روش، درب قوطی با استفاده از چسب مخصوص به بدنه قوطی چسبانده می شود.
استریلیزاسیون قوطی ها:
- استریلیزاسیون برای حذف میکروب ها و افزایش ماندگاری محصول انجام می شود.
- روش های مختلفی برای استریلیزاسیون قوطی ها وجود دارد:
روش های استریلیزاسیون:
- استریلیزاسیون با بخار آب:
- این روش رایج ترین روش استریلیزاسیون قوطی ها است.
- در این روش، قوطی ها در معرض بخار آب با دمای بالا قرار می
- گیرند.
- استریلیزاسیون با اشعه UV:
- این روش برای استریلیزاسیون قوطی های پلاستیکی و برخی از قوطی های شیشه ای استفاده می شود.
- در این روش، قوطی ها در معرض اشعه UV با طول موج 254 نانومتر قرار می
- گیرند.
نکات مهم در مرحله درب بندی و استریلیزاسیون:
- رعایت بهداشت و ایمنی در تمام مراحل
- درب بندی صحیح قوطی ها
- استریلیزاسیون کامل قوطی ها
پس از درب بندی و استریلیزاسیون، قوطی ها خنک شده و آماده عرضه به بازار می شوند.
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از مراحل فوق می پردازیم:
- روش های درب بندی قوطی ها:
- دربندی دوخت با استفاده از دستگاه های دوخت اتوماتیک انجام می شود.
- دربندی چسبی با استفاده از دستگاه های چسب زنی اتوماتیک انجام می شود.
- استریلیزاسیون قوطی ها:
- استریلیزاسیون با بخار آب در دمای 121 درجه سانتیگراد به مدت 15 تا 20 دقیقه انجام می شود.
- استریلیزاسیون با اشعه UV در طول موج 254 نانومتر به مدت 10 تا 15 دقیقه انجام می شود.
- خنک سازی قوطی ها:
- خنک سازی قوطی ها با استفاده از آب سرد انجام می شود.
- خنک سازی سریع قوطی ها برای حفظ کیفیت محصول و جلوگیری از فساد آن ضروری است.
پس از خنک سازی، قوطی ها آماده عرضه به بازار می شوند.
مرحله ششم: خنک سازی و کنترل کیفیت
خنک سازی قوطی ها بعد از استریلیزاسیون:
- خنک سازی قوطی ها بعد از استریلیزاسیون برای حفظ کیفیت محصول و جلوگیری از فساد آن ضروری است.
- خنک سازی سریع قوطی ها باعث می شود که:
- فشار داخل قوطی ها کاهش یابد.
- رشد میکروب ها متوقف شود.
- رنگ، طعم و بافت محصول حفظ شود.
روش های مختلفی برای خنک سازی قوطی ها وجود دارد:
- خنک سازی با آب سرد:
- این روش رایج ترین روش خنک سازی قوطی ها است.
- در این روش، قوطی ها در معرض آب سرد قرار می
- گیرند.
- خنک سازی با هوا:
- این روش برای خنک سازی قوطی های بزرگ و سنگین استفاده می شود.
- در این روش، قوطی ها با هوای سرد خنک می
- شوند.
کنترل کیفیت:
- کنترل کیفیت در تمام مراحل تولید کنسرو حبوبات از اهمیت بالایی برخوردار است.
- آزمایشات مختلفی برای کنترل کیفیت محصول نهایی انجام می شود:
آزمایشات کنترل کیفیت:
- آزمایشات میکروبی:
- برای اطمینان از عدم وجود میکروب های مضر در محصول انجام می شود.
- آزمایشات شیمیایی:
- برای بررسی کیفیت و سلامت مواد اولیه و محصول نهایی انجام می شود.
- آزمایشات فیزیکی:
- برای بررسی ظاهر، طعم، بو و بافت محصول انجام می شود.
نکات مهم در مرحله خنک سازی و کنترل کیفیت:
- خنک سازی سریع و کامل قوطی ها
- انجام آزمایشات دقیق و کامل کنترل کیفیت
- رعایت بهداشت و ایمنی در تمام مراحل
پس از خنک سازی و کنترل کیفیت، کنسرو حبوبات آماده عرضه به بازار می شود.
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از مراحل فوق می پردازیم:
- خنک سازی قوطی ها بعد از استریلیزاسیون:
- خنک سازی قوطی ها با آب سرد در دمای 20 تا 30 درجه سانتیگراد انجام می شود.
- خنک سازی سریع قوطی ها تا دمای 40 درجه سانتیگراد در 2 تا 3 ساعت انجام می شود.
- کنترل کیفیت:
- آزمایشات میکروبی شامل آزمایش شمارش کلی میکروب ها، آزمایش coliform، آزمایش کلوستریدیوم و آزمایش سالمونلا می باشد.
- آزمایشات شیمیایی شامل آزمایش pH، آزمایش اسیدیته، آزمایش قند، آزمایش نمک و آزمایش فلزات سنگین می باشد.
- آزمایشات فیزیکی شامل آزمایش ظاهر، آزمایش طعم، آزمایش بو، آزمایش بافت و آزمایش وزن می باشد.
معرفی خط تولید و تجهیزات کنسرو حبوبات
- مرحله آماده سازی:
- دستگاه بوجاری: برای جداسازی ناخالصی ها مانند سنگ، خاک، شن و مواد خارجی از حبوبات
- دستگاه شستشو: برای شستشوی حبوبات و حذف آلودگی ها
- دستگاه سورتینگ: برای جداسازی حبوبات معیوب و ناقص
- دستگاه خیساندن: برای خیساندن حبوبات (در صورت نیاز)
- مرحله پخت:
- دیگ پخت بخار: برای پخت حبوبات با بخار آب
- دیگ پخت تحت خلاء: برای پخت حبوبات در دمای پایین و تحت خلاء
- مرحله پر کردن قوطی ها:
- دستگاه پرکن قوطی: برای پر کردن قوطی ها با حبوبات پخته شده
- دستگاه دربندی قوطی: برای درب بندی قوطی ها
- مرحله استریلیزاسیون:
- اتوکلاو: برای استریلیزاسیون قوطی ها با بخار آب
- مرحله خنک سازی:
- تونل خنک کننده: برای خنک سازی قوطی ها بعد از استریلیزاسیون
شرح وظایف و عملکرد هر دستگاه:
- دستگاه بوجاری:
- این دستگاه از غربال ها و توری های با اندازه های مختلف برای جداسازی ناخالصی ها از حبوبات استفاده می کند.
- حبوبات از طریق غربال ها عبور می کنند و ناخالصی ها جدا می شوند.
- دستگاه شستشو:
- این دستگاه حبوبات را با آب تصفیه شده شستشو می دهد.
- حبوبات در داخل مخزن دستگاه با آب شسته می شوند و آلودگی ها از آنها جدا می شوند.
- دستگاه سورتینگ:
- این دستگاه حبوبات معیوب و ناقص را از حبوبات سالم جدا می کند.
- دستگاه سورتینگ می تواند بر اساس رنگ، اندازه و شکل حبوبات را سورت کند.
- دستگاه خیساندن:
- این دستگاه حبوبات را در آب خیس می کند تا نرم شوند و پخت آنها آسان تر شود.
- حبوبات در داخل مخزن دستگاه با آب خیس می شوند و به مدت 4 تا 8 ساعت خیس می خورند.
- دیگ پخت بخار:
- این دیگ حبوبات را با بخار آب می پزد.
- حبوبات در داخل دیگ با بخار آب پخته می شوند تا زمانی که نرم شوند.
- دیگ پخت تحت خلاء:
- این دیگ حبوبات را در دمای پایین و تحت خلاء می پزد.
- پخت تحت خلاء باعث حفظ رنگ، طعم و بافت حبوبات می شود.
- دستگاه پرکن قوطی:
- این دستگاه قوطی ها را با حبوبات پخته شده پر می کند.
- حبوبات پخته شده از طریق قیف دستگاه به داخل قوطی ها ریخته می شوند.
- دستگاه دربندی قوطی:
- این دستگاه درب قوطی ها را به بدنه قوطی ها می چسباند یا می دوزد.
- دربندی قوطی ها باید به طور کامل انجام شود تا از نفوذ هوا به داخل قوطی ها جلوگیری شود.
- اتوکلاو:
- این دستگاه قوطی ها را با بخار آب استریلیزه می کند.
- استریلیزاسیون باعث حذف میکروب ها و افزایش ماندگاری محصول می شود.
- تونل خنک کننده:
- این تونل قوطی ها را بعد از استریلیزاسیون خنک می کند.
- خنک سازی سریع قوطی ها باعث حفظ کیفیت محصول و جلوگیری از فساد آن می شود.
ضوابط و مقررات تولید کنسرو حبوبات
استانداردهای ملی و بین المللی:
- استاندارد ملی ایران به شماره 1-444: این استاندارد به الزامات و روش های نمونه برداری، آزمایش و انطباق کنسرو حبوبات با شرایط کیفی می پردازد.
- استاندارد Codex Alimentarius: این استاندارد بین المللی به الزامات بهداشتی و کیفی کنسرو حبوبات می پردازد.
- استاندارد ISO 22000: این استاندارد بین المللی به سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی می پردازد.
الزامات بهداشتی و ایمنی در کارخانه:
- رعایت بهداشت فردی و محیطی
- استفاده از تجهیزات و ابزارآلات بهداشتی
- استقرار سیستم HACCP
- انجام آزمایشات میکروبی و شیمیایی
قوانین و مقررات مربوط به صادرات:
- اخذ مجوزهای لازم از سازمان های ذیربط
- رعایت قوانین و مقررات کشور مقصد
- درج اطلاعات لازم بر روی برچسب محصول
در ادامه به شرح جزئی تر هر یک از موارد فوق می پردازیم:
- استانداردهای ملی و بین المللی:
- استاندارد ملی ایران به شماره 1-444 به موارد زیر می پردازد:
- ویژگی های ارگانولپتیکی (بو، طعم، رنگ و ظاهر)
- ویژگی های فیزیکی و شیمیایی (pH، اسیدیته، قند، نمک و فلزات سنگین)
- ویژگی های میکروبی (شمارش کلی میکروب ها، coliform، کلوستریدیوم و سالمونلا)
- استاندارد Codex Alimentarius به موارد زیر می پردازد:
- الزامات بهداشتی و کیفی مواد اولیه
- الزامات فرآیند تولید
- الزامات محصول نهایی
- استاندارد ISO 22000 به موارد زیر می پردازد:
- الزامات سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
- کنترل نقاط بحرانی CCP
- اقدامات پیشگیرانه
- رصد و پایش
- اقدامات اصلاحی
- الزامات بهداشتی و ایمنی در کارخانه:
- رعایت بهداشت فردی و محیطی شامل موارد زیر می شود:
- استفاده از لباس کار مناسب
- شستشوی مرتب دست ها
- ضدعفونی کردن سطوح و تجهیزات
- استفاده از تجهیزات و ابزارآلات بهداشتی شامل موارد زیر می شود:
- استفاده از ظروف و سطوح ضد زنگ
- استفاده از آب تصفیه شده
- استقرار سیستم HACCP شامل موارد زیر می شود:
- شناسایی نقاط بحرانی CCP
- تعیین حد بحرانی برای هر نقطه بحرانی
- تعیین سیستم پایش برای هر نقطه بحرانی
- تعیین اقدامات اصلاحی برای هر نقطه بحرانی
- انجام آزمایشات میکروبی و شیمیایی شامل موارد زیر می شود:
- آزمایشات میکروبی برای اطمینان از عدم وجود میکروب های مضر در محصول
- آزمایشات شیمیایی برای بررسی کیفیت و سلامت مواد اولیه و محصول نهایی
- قوانین و مقررات مربوط به صادرات:
- اخذ مجوزهای لازم از سازمان های ذیربط شامل موارد زیر می شود:
- مجوز بهداشت
- مجوز استاندارد
- گواهی مبدا
- رعایت قوانین و مقررات کشور مقصد شامل موارد زیر می شود:
- الزامات بهداشتی و کیفی
- الزامات مربوط به برچسب گذاری
- درج اطلاعات لازم بر روی برچسب محصول شامل موارد زیر می شود:
- نام محصول
- نام و آدرس تولید کننده
- تاریخ تولید و انقضا
- ترکیبات محصول
- ارزش غذایی
- شرایط نگهداری
رعایت ضوابط و مقررات فوق برای تولید کنسرو حبوبات با کیفیت و صادرات آن به بازارهای جهانی ضروری است.
مطالب مرتبط: آشنايي با خط تولید کنسروهای غیرگوشتی
بخش های طرح توجیهی کارخانه کنسرو حبوبات و هدف از تهیه آن
بخش های طرح توجیهی:
- مقدمه:
- معرفی محصول
- تاریخچه تولید محصول
- کاربردها و مصارف محصول
- بررسی بازار:
- عرضه و تقاضای محصول
- قیمت محصول
- رقبای موجود در بازار
- مشخصات فنی طرح:
- ظرفیت تولید
- ماشین آلات و تجهیزات
- مواد اولیه
- نیروی انسانی
- زمین و محوطه
- برآورد هزینه ها:
- سرمایه گذاری ثابت
- سرمایه گذاری در گردش
- هزینه های عملیاتی
- محاسبات اقتصادی:
- نقطه سر به سر
- دوره بازگشت سرمایه
- سودآوری طرح
- ارزیابی ریسک:
- ریسک های فنی
- ریسک های اقتصادی
- ریسک های سیاسی
- نتیجه گیری:
- جمع بندی و ارائه نظر نهایی
هدف از تهیه طرح توجیهی:
- ارائه اطلاعات لازم برای تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در طرح:
- طرح توجیهی به سرمایه گذاران کمک می کند تا با بررسی اطلاعات ارائه شده در آن، در مورد سرمایه گذاری در طرح تصمیم گیری کنند.
- جذب سرمایه گذار:
- طرح توجیهی می تواند به عنوان ابزاری برای جذب سرمایه گذار و جلب نظر آنها برای مشارکت در طرح استفاده شود.
- برآورد هزینه ها و درآمدهای طرح:
- طرح توجیهی به برآورد دقیق هزینه ها و درآمدهای طرح کمک می کند و به سرمایه گذاران در پیش بینی سودآوری طرح کمک می کند.
- شناسایی و ارزیابی ریسک های طرح:
- طرح توجیهی به شناسایی و ارزیابی ریسک های احتمالی طرح کمک می کند و به سرمایه گذاران در اتخاذ تصمیمات آگاهانه کمک می کند.
تهیه طرح توجیهی دقیق و کامل برای سرمایه گذاری در هر طرحی از جمله طرح احداث کارخانه کنسرو حبوبات ضروری است.
