تولید علوفه هیدروپونیک + طرح توجیهی آپدیت ۱۴۰۱

مقدمه ای بر تولید علوفه هیدروپونیک

چنانکه میدانیم اساسی ترین عامل در پرورش دام، تغذیه مناسب آن است. دستیابی به روشهای مناسب جهت تولید خوراک دام وگسترش تکنولوژی روز با قابلیت فراگیری عمومی برای این منظور، انکارناپذیر است.

جهت شرکت در دوره آموزش حضوری و آنلاین کشت هیدروپونیک علوفه کلیک کنید.

با محدودیت موجود درمراتع کشور وکم آبی روزافزون وافزایش قابل توجه دام درایران و میزان واردات خوراک دام ،موید کمبود منابع داخلی است.ازطرفی نیزکشت طبیعی علوفه و افزایش تولید درواحد سطح نیاز به زمان با سرمایه گذاری و هزینه سنگین و حل مسائل نظیرتامین منابع آب و شبکه انتقال وشرایط اقلیمی مناسب دارد

با درنظرگرفتن اینکه تولید علوفه مزرعه ای نیز حتی به عنوان منابع مکمل نمی تواند کافی باشد.بنابراین استفاده ازروشی که بتواند پاسخ گوی نیاز کشور دراین زمینه باشد، ضروری است.

بکارگیری و اعمال این روشها با هدف کاهش کمبودهای فعلی، فرصتهایی را نیزجهت بازسازی و احیاء مراتع وگسترش صنایع خوراک دام دراختیار قرارخواهد داد. علاوه براین اگر طرحهای اجرائی صحیح به گونه ای ساماندهی شود که منجر به بومی شدن روش تکنولوژی نوین درتهیه خوراک دام گردد، تحولی نوین درصنعت دامپروری بوجود آورده واین صنعت را به عنوان یکی از ارکان اقتصادی کشور مطرح می سازد . لذا درراستای پاسخگوئی و دستیابی به راه حل مناسب وسازگاری با شرایط مختلف کشور،کارشناسان داخلی مبادرت به طراحی و اجراء سیستم تولید علوفه تازه به روش هیدروپونیک نموده اند.

مطالب مرتبط: طرح توجیهی علوفه هیدروپونیک ۱۰۰ متر (آپدیت بهار ۱۴۰۱)

در این روش،پرورش بذر در محیطی که دما ، رطوبت، نور و … از طریق یک روش برنامه ریزی ، کنترل،نظارت و تولید میسَر میگردد. در این سامانه به کمک مواد تغذیه ای لازم و کیفیت آبیاری در شرایط محیطی مکانیزه ، طی مسیرتولید، خوراک دام تازه را عرضه می نماید.این خوراک حاوی تقریبی 18% پروتئین، 34%کلسیم، و 12% ماده خشک وبا قابلیت هضم 85 الی 98% و دارای حداقل 3200 کیلوکالری انرژی متابولیک در هر کیلوگرم میباشد.

لذا واحدهای تولید علوفه هیدروپونیک ،محصولی باکیفیت موجب افزایش انرژی متابولیسمی و غذایی مورد علاقه چهارپایانی مانند گاو، گوسفند،بز و اسب می باشد. این واحدها که درفصول سال با سرعتی بیش ازکشت درزمین تولید می شود، تحولی درتامین علوفه پروویتامین و تازه ایجاد مینماید. بطوریکه هرواحدتولید در فضائی به مساحت حداکثر 100 مترمربع مجهز به سیستم کنترل اتوماتیک نور، آبیاری و دما میتواند روزانه یک تن علوفه تازه یا سالانه 365 تن تولید کند.

این مقدار تولید معادل محصول تازه 30 هکتار و برابر با علوفه خشک 15 هکتار زمین مرغوب زراعی است. که می تواند به عنوان بخش اساسی جیره غذائی دام قرارگیرد. ازطرفی بره حاصل از میش هائی که با این خوراک تغذیه میشوند،کاملا سالم و رشد آنها نسبت به بره های مشابه ، بیش از 1.5 برابر بوده واز هفته دوم تولَد،تغذیه علوفه را با رغبت و میل آغازمی کنند.

بررسی گوشت واحشام نمونه ای از این دسته، نشان میدهد.که از کیفیت مطلوبی برخوردار بوده و خوراکی کاملا مطلوب دارند و اعضاء دیگر حیوان نظیر گوارش ، جگر و ریه کاملا سالم و هیچگونه آثاری از بیماری یا انگل در آنها مشاهده نشده است. مقدار گوشت 50% ،دنبه در حدود 19% نسبت به وزن لاشه بوده که رقم مطلوبی میباشد.

این سامانه در مکانی با ابعاد تقریبی عرض 5 متر، طول 20 متر و ارتفاع 3 متر که روزانه با استفاده از حدود 150 کیلو بذر، نهصد لیترآب و مواد افزودنی موردنیاز، 80 تا 100 کیلووات ساعت برق و یک کارگر نیمه ماهر، توانائی تولید یک تن علوفه در روز را که بخش اصلی (60 تا 70 درصد) خوراک روزانه 300 راس گوسفند را بخوبی تامین خواهد نمود. قابل اجراء میباشد.

مزایای تولید علوفه تازه به روش هیدروپونیک

علوفه سبز یکی از فاکتورهای هفتاد درصدی سبد خوراک دام است که هنگام تهیه جیره غذایی به آن توجه خاصی میشود. بعلاوه جذب مواد موجود در علوفه سبز برای دام ها راحت تر از علوفه خشک میباشد. تولید علوفه هیدروپونیک برای خوراک دام به دلیل آن که در تمام طول سال و به طور متوالی قابل اجراست،اهمیت دارد.

معمولا در این نوع سیستم تولید علوفه، گیاهانی مانند جو، یونجه،شبدر و گندم را کشت میکنند که از ارزش غذایی بالایی برای خوراک دام برخوردارند. تغذیه با علوفه سبز به دلیل آن که 95 درصد قابلیت هضم دارد، نسبت به مصرف مستقیم دانه به عنوان خوراک که در بهترین حالت 30 درصد دارای قابلیت هضم می باشد،ارجحیت دارد.

بذرهای مختلف در هنگام جوانه زدن تغییرات شگفت انگیزی در خود ایجاد میکنند که در بعضی از خواص قابل مقایسه با حالت دانه خشک نیستند .به طور کلی در روند جوانه زدن ویتامین ها، املاح معدنی و پروتئین ها به مقدار زیادی افزایش یافته و کالری و کربوهیدراتها کاهش می یابد. در واقع جوانه ها مواد غذایی هستند که با روند طبیعی رشد و تولیدشان، درگروه سبزی ها، آن هم با ارزش غذایی بالا از نظر ویتامین ها و املاح محسوب میشوند. کمبود علوفه سبز درجیره تعلیفی دام باعث سوء تغذیه و عوارض میگردد.

بررسی ارزش غذایی علوفه هیدروپونیک

اما در روند جوانه زدن چه اتفاقی می افتد؟

تغییرات شیمیایی که در دانه ها در حین جوانه زدن رخ می دهد باعث میشود املاح و ویتامین های آن افزایش یابد. به طور کلی در فرایند جوانه زدن ویتامین ها، املاح وپروتئین به مقدار زیادی افزایش مییابد ولی کالری و کربوهیدرات کاهش می یابد.

ازطرفی افزایش پروتئین در حین جوانه زدن در اثر شکسته شدن مولکول کربوهیدرات و ترکیب آن ها با نیتروژن موجود درهوا می باشد که این ترکیب، اسیدهای آمینه را تشکیل می دهد.در اثر این فعل و انفعال مقدار کربوهیدرات کاهش می یابد و به طور کلی می توان گفت که این تغییرات شیمیایی باعث ایجاد پروتئین قابل جذب و هضم در بدن دام می شود.

عنصر سدیم در هضم غذا در معده و روده نقش حیاتی داشته و باعث دفع دی اکسید کربن از بدن دام می شود. دانه خشک غالت و حبوبات فاقد ویتامین C هستند ولی در هنگام جوانه زدن مقدار زیادی ویتامین C تولید می کنند.. ویتامین C در متابولیسم پروتئین های بدن دام نقش بسیار مهمی ایفا میکند.افزایش ویتامین C در جوانه ها ناشی از جذب عناصر موجود در هوا در هنگام جوانه زدن است.

از دیگر فواید جوانه ها آماده سازی غذا برای هضم و جذب است که این عمل به وسیله آنزیم های موجود در جوانه ها صورت می گیرد. در شروع روند جوانه زدن، نشاسته موجود در دانه شکسته شده و به قندهای ساده ی گلوکز و ساکارز تبدیل می شود که این عمل به وسیله آنزیم آمیالز صورت می گیرد.

پروتئین ها هم به اسیدهای آمینه و آمیدها تغییر شکل می دهند. روغن و چربی ها به کمک آنزیم لیپاز موجود در جوانه ها، به اسیدهای چرب تبدیل می شوند. جوانه ها به مقدار زیادی دارای فیبر و آب هستند که باعث دفع کامل مدفوع شده، همچنین مانع از سرطان روده می شوند.با توجه به مطالب فوق می توان گفت جوانه ها سرشار از ویتامین ها، املاح وآنزیم ها هستند و مصرف آنها یکی از بهترین روش ها برای حفظ سلامت دام است.

این روش باکمترین امکانات ازعوامل تولید نظیر زمین، آب ، بذر، افزودنیهای تقویتی، نیروی انسانی، سرمایه و زمان ، بالاترین بازده را نسبت به هزینه انجام شده ارائه میدهد و مزایای آن عبارتند از :

1. 1. کاربرد مکانی تولید علوفه:
      • جهت اجرا سامانه علوفه تازه : برای تولید یک تن علوفه در روز، فقط به 100 مترمربع زمین، نیاز میباشد.
      • یک واحد تولید علوفه تازه:به اندازه 30 هکتار زمین درجه یک کشاورزی بازده دارد.
      • سیستم تولید علوفه تازه اجازه میدهد که در هر نقطه ازمناطق بدون توجه به آب وهوا و شرایط کشاورزی به دامپروری، درمناطق خشک یا کویری، یا سردسیری ، وصنعتی، یا حومه شهری و روستائی اقدام نمود

      

   2. مصرف بهینه آب:
      • • یک واحد تولید علوفه تازه با تامین نهصد لیترآب، یک تن علوفه تولید می کند یعنی: کمتر ازیک درصد 1% آنچه که در روشهای سنتی کشاورزی مصرف میشود.
        • آبیاری بارانی، آب لازم را بدون ضایعات و نسبت مساوی با مواد افزودنی و تقویتی به سطح کشت می رساند.

      

   3. مصرف بدون ضایعات بذر:
      • یک واحد تولید برای هر تن علوفه تازه فقط یکصد و پنجاه 150 کیلو بذر مصرف می کند و هیچ بذر سالمی هدر نمی رود.

1. صرفه جوئی در نیروی انسانی:
   • اداره سیستم خودکار و آسان: یک واحد تولید علوفه تازه بایک نیروی نیمه ماهر میتواند انجام دهد.
   • واحد تولید علوفه تازه به حداقل نگهداری نیاز دارد.
2. صرفه جوئی در وقت :
   • درسیستم تولید علوفه تازه ،بذر در کوتاهترین مدت تبدیل به علوفه قابل مصرف شده و میتوان تولید رابه دلخواه کم یا زیاد نمود. در این سیستم ، آب و هوای فصول طبیعی طول سال در تولید تاثیری ندارد.
3. ایمنی محصول دربرابر عوامل زیان بار :
   • ایمنی دربرابر آب وهوای نامناسب.
   • ایمنی دربرابر حشرات ، باکتریها، قارچها و انواع آفات وآلودگیها ….
   • سالمت محیط کنترل شده این سیستم، موجب جلوگیری ازآسیب های زیان بار و معمول آفات در کشتزارها خواهد بود. و هیچ یک از موارد زیان بار فوق الذکر، تاثیری درتولید ندارد.
4. مصرف بهینه سرمایه :
   کاربرد سیستم تولید علوفه تازه: هزینه تامین علوفه را به اندازه قابل مالحظه ای کاهش میدهد و سرمایه کمتری نسبت به کشت طبیعی در زمین داشته و بازده سرمایه را با توجه به حذف هزینه های زیر چندین برابر می کند:
   • حذف هزینه تهیه زمین کشاورزی.
   • حذف هزینه های ناشی از آب وهوای نامناسب.
   • حذف هزینه حصارکشی .
   • حذف هزینه های خشک کردن علوفه.
   • حذف هزینه آبیاری …
   • حذف هزینه انبارعلوفه.
   • حذف هزینه آمایش وبهبود کیفیت زمین..
   • حذف هزینه ماشین آلات.
   • حذف هزینه کود شیمیائی..
   • حذف خطرات ناشی از کوچ و کاهش تلفات دام بر اثر حوادث.
   • حذف هزینه سموم دفع آفات نباتی.
5. کیفیت محصول تولیدی :
   • • علوفه هیدروپونیک دراین سیستم از نظر غذائی بسیار مقوی وگوارا است که تامین کننده هفتاد درصد از سبد خوراک دام میباشد و درمقایسه با تغذیه خشک و مواد کمکی که امکان آلودگی آن نیز هست.، هزینه کلی دام راکاهش می دهد.
     • علوفه تازه خوش طعم و حاوی عوامل مفید غذائی، مانند :ویتامینها ، موادمعدنی،پروتئین و اسید های آمینه است.
     • دامهائی که علوفه سبزتازه مصرف میکنند، علاوه بر بهره مند از برگهای سبز، ساقه و ریشه و دانه محصول غذای آنها کامل ، مقوی و متعادل میگردد.علوفه تولید شده دراین سیستم مورد علاقه همه دامها اعم از گاو ،گوسفند ، بز و اسب می باشد.
     • محصول علوفه در این سیستم دارای رطوبت کافی بوده. بطوریکه کیفیت علوفه جو تولیدی مغذَی و برای اسب مسابقه نیز مناسب و از مرگ(به علت قولنگ) جلوگیری می کند.

   

   • علوفه تازه تولیدی این سیستم ، موجب افزایش شیر و میزان زایش در دام شده،و مقاومت در برابر بیماریها و بهینه سازی دربقاء نسل میگردد.
   • یک تن علوفه تولیدی این سیستم قادربه تامین هفتاد درصد از سبد خوراک دام بوده که به هر یک از چهارپایان با تعداد مشخص شده زیر خوراک دهد :
     • گاو گوشتی یا شیرده 88 راس
     • گوساله 833 راس
     • اسب 833 راس
     • گوسفند و بز 433 راس

برخی سوالات متداول و پاسخ مربوطه

1. تجهیزات جانبی خاصی برای تولید علوفه هیدروپونیم مورد نیاز است؟جواب: تجهیزات مورد نیاز این سامانه عبارتنداز: سازه کامل اتاق ازعایق ضد تبادل هوا، دستگاه تهویه و هواساز ، مخازن آب، پمپهای آب، لوله های اتصال،) مخزن و فیلترهای تصفیه کننده (… کلیه تجهیزات جانبی بار اسااس تناژ تولیدی سامانه ونوع اقلیم متغیر هستند.
2. بذرهای قابل استفاده در این سیستم ، چه چیزهایی هستند؟
   جواب:بذرهایی که به خوبی در این سامانه جواب داده و علوفه آنها برای دام،خوشخوراک ومناسب است عبارتند از: گندم، جو، ذرت، یونجه و …که تصاویر آنها وجود دارد.
3. یا امکان کشت گیاهانی مانند یونجه بصورت هیدروپونیک در این سیستم وجود دارد؟
   جواب: بله .هر گیاهی توانایی رشد در این سامانه را دارد اما به دلیل گرانی بذر این دسته از گیاهان و مشکلاتی مانند ریز بودن بذر، امکان شسته شدن و هدر رفتن آنها، به تنهائی پیشنهاد نمی شوند ولکن کشت مخلوط مختلف و متنوع در این سیستم وجود دارد مضاف بر اینکه کیفیت علوفه تولیدی در این سامانه،)بذر فعال شده، ریشه، ساقه و سبزینه ) به دلیل مصرف کلیه اجزای علوفه سه برابر یونجه سبز است
4. آیا امکان کشت مخلوط ازبذرهای مختلف جهت دستیابی به علوفه های متنوع در این سیستم وجود دارد؟
   جواب:بله .شما میتوانید براحتی در یک سامانه و حتی در یک سینی !بذورمختلفی مانند گندم، جو، ذرت، خلر.یونجه و… را جهت دستیابی به علوفه های متنوع کشت نمایید .پذیرش چنین ترکیبی از علوفه برای دام بسیار راحت تر بوده وخوش خوراک تراست .مضاف بر اینکه به دلیل تنوع علوفه تولیدی، براحتی در دسترس دام قرار می گیرند.
   در تصویر زیر، نمونه ای از ترکیب دو بذر جو و شبدر ایرانی با روش هیدروپونیک در روز ششم را مشاهده می کنید:
   
5. علت کیفیت بالای ذکر شده علوفه هیدروپونیک(حدود سه برابری) نسب به سایر علوفه های رایج مثل یونجه خشک ،کاه و …چیست؟جواب: علوفه هیدروپونیک به دلیل مصرف کلیه اجزای آن، از سطح انرژی، پروتئین و ویتامین بسیار بالایی نسبت به سایر علوفه های رایج برخوردار است .برای مثال در حالت سنتی،ریشه علوفه و بذر مورد استفاده داخل زمین باقی مانده این بخش از علوفه دارای بیش از 60 درصد از ویتامین ها، پروتئین و انرژی مورد نیاز دام است،که از دسترس دام خارج می شود.

   اما در سیستم علوفه هیدروپونیک، کاملا به خوراک دام میرسد. همچنین اکثر علوفه ها در مراحل اولیه رشد حاوی مقادیر زیادی پروتئین می باشند ولی با افزایش سن گیاه و فیبری شدن آن، میزان پروتئین کاهش و در نتیجه قابلیت هضم و مصرف خوراک تقلیل می یابد.

   • در مورد چاپر؛ با توجه به زمان طولانی عمل آوری این نوع علوفه و به دلیل استفاده از کود شیمیایی اوره و وجود کپک و قارچ بسیار شدید داخل آن، به هیچ عنوان با علوفه هیدروپونیک و ارگانیک که عاری از هرگونه آلودگی منجمله کپک و قارچ است، قابل مقایسه نمیباشد.
   • در مورد کاه؛ باتوجه به اینکه عمال ماده خاصی برای دام نداشته، نمی تواند تامین کننده انرژی مورد نیاز دام باشد اما به دلیل وجود فیبر باالی کاه و برای تامین و افزودن به ماده خشک مصرفی دام و ایجاد تله غذایی برای جذب بهتر سایر مواد، در کنار مصرف این علوفه توصیه میشود..
   • در مورد یونجه خشک؛ نظربه اینکه این علوفه عمل زمان زیادی برای تهیه، کشت و انبار کردن آن مورد نیاز است و برای تولید آن نیز انرژی بالایی( بویژه آب)مصرف می شود، با توجه به وضعیت قیمتی نهاده های انرژی و خشکسالی ادامه دار ، چندان توصیه نمیشود .این تفاوت در حالت خشک نیز تقریبا پابرجاست. همچنین از زمان برداشت گیاهان مختلف، مواردی مانند هورمو نهای گیاهی، ویتامینها و مواد معدنی شروع به کاهش میکنند. اما در این سیستم به دلیل مصرف کل علوفه بصورت یکجا که مشتمل بر بذر فعال شده، ریشه، ساقه و سبزینه است، کلیه مواد تا لحظة مصرف داخل گیاه باقی میماند. مضاف اینکه کیفیت علوفه سبز هیدروپونیک تولیدی، سه برابر یونجه است.
6. ریشه های این علوفه نیز به خوراک دام می رسد؟
   جواب: بله .این قسمت از علوفه به دلیل دارا بودن قند بالا و شباهت بسیار زیاد با ساختار شیمیایی مواد اولیه سمنو، نسبت به سایر قسمتهای علوفه بسیار خوش خوراک تر بوده و به راحتی و لذت مورد مصرف دام قرار میگیرد .مضاف بار اینکه حاوی پروتئین بالایی نیز میباشد.
7. بستر کاشت در این سیستم چیست؟
   جواب: بستر کشت؛ سینی های پلاستیکی سبک، قابل شستشو و مقاوم در برابر فشار است و نیاز به هیچگونه بستر خاصی اعم از خاک، پرلیت، کوکوپیت و …نیست.
8. در هر سینی از این سامانه، چه مقدار بذر مورد نیاز است تا برداشت یک تن علوفه در روز را به ما بدهد؟
   جواب: مثال.. در 375 عدد سینی،حدوداً هر کدام مقدار 400 گرم بذر (بسته به نوع بذر مصرفی) مورد استفاده قرار میگیرد و از این مقدار بذر پس از طی زمان مورد نیاز، مقداری در حدود یک تن (1،000،000 گرم) علوفه تازه بدست میآید.
9. در سوال قبلی چرا از لغاتی مانند” در حدود “یا” حدوداٌ “استفاده می کنید و چرا عدد دقیقی ارائه نمیدهید؟
   جواب: علت استفاده از این لغات بدین دلیل است که شما با یک گیاه زنده روبرو هستید و تمام عملکردهای این موجود زنده، در اختیار شما نبوده و قابل پیش بینی نیست. مشخصات و توانایی بذرهای مختلف در جوانه زنی و رشد، حتی در شرایط یکسان با یکدیگر متفاوت بوده و همین مسئله باعث عدم امکان ارائه ارقام دقیق میشود.
10. منظور از مشخصات بذر چه چیزی است و بذر مورد استفاده می بایست چه مشخصاتی داشته باشد؟
    جواب: منظور از مشخصات بذر،مواردی چون درصد قوه نامینه ،قدرت جوانه زنی و میزان بوجاری یا خلوص (میزان پاک بودن بذر) از بذر علف هرز، شکسته، نیم دانه و …است.
    بذر مورد استفاده می بایست دارای قوه نامینه و خلوص بالای نود درصد باشد .زیرا کیفیت علوفة تولید شده، وابستگی مستقیمی با کیفیت بذر مورد استفاده دارد.
    در آزمایشی که توسط این تعاونی با بذری با کیفیت پائین، شکسته و نیم دانه انجام شد؛ علوفة تولیدی بصورت بسیار نامنظم، با تراکم بسیار پائین و تنک ایجاد گردید.که عمال قابلیت استفاده برای دام را نداشته است.
11. علت رشد بسیار سریع بذرها در این سیستم چیست؟
    جواب: علت رشد بسیار سریع (6 برابر حالت معمولی) ایجاد شرایط مساعد محیطی وثابت نگه داشتن آن است .تنشهای محیطی مانند دماهای بالا و پائین، رطوبت متغیر،خشکی و غرق آبی، حمله آفات و بیمار یها و …به نوعی عوامل باز دارنده رشد گیاه محسوب شده و مانع رشد سریع آن میشوند .در این سامانه، کلیه شرایط نامناسب محیطی حذف شده و به همین دلیل گیاه دارای سرعت رشد بالایی است.
12. امکان دارد رشد سریع گیاه، برای تغذیه و فیزیولوژی دام مشکل ایجادکند؟
    جواب: خیر .سرعت رشد گیاه، باعث هیچگونه آسیب به دام در کلیه مراحل رشد آن نمیگردد و از مواد مغذی درون گیاه نیز کاسته نمی شود.
13. امکان رشد کپک و قارچ و ایجاد حالت ترشیدگی وجود دارد؟
    جواب: کپک و قارچ، تقریبا در بسیاری از مناطق وجود دارند اما با تهویه، نوردهی مناسب و استفاده از مواد ضد باکتری ارگانیک و طراحی ویژه سیستم به همراه سینی های کشت، این مشکل کامل برطرف شده است.
14. آفات و بیمار یهای رایج این علوفه چه چیزهایی هستند؟
    جواب: رایج ترین آفات این علوفه که میتواند باعث آلودگی آن شود، مگس بوده که البته درمحیط های دامداری بشدت رایج است اما با تدابیری که برای سیستم در نظر گرفته شده،امکان ورود این آفت به داخل سیستم بسیار کم خواهد بود.رایج ترین بیماری این علوفه، آلودگی به کپک و قارچ است. و علل اصلی آن ، کاهش نور، آبیاری نامنظم، ورود آفات از خارج به داخل سیستم و عدم نگهداری و نظافت صحیح مکان و تجهیزات است که درکلیة موارد، آموزش های لازم داده خواهد شد .مضاف اینکه به دلیل استفاده از مواد ضد باکتری ارگانیک و برخی سیستم های حفاظتی ، امکان بروز این مسائل بسیار کم خواهد بود.
15. مقدار ماده خشک این علوفه چقدر است؟
    جواب: مقدار ماده خشک این علوفه بر اساس نوع و کیفیت بذر مورد استفاده از 12 تا حدود 28 درصد متغیر است .در برخی از منابع خارجی، رکورد 33% نیز ذکر شده که مجموعة تحقیقاتی مهندسی ، در حال تحقیق و تلاش جهت دستیابی و افزایش این رکورد است.
16. علوفه سبز چه مقدار یا چند درصد از تغذیه عمومی دام را تامین میکند؟
    جواب: تولید علوفه تازه دراین سامانه از نظر غذائی بسیار مقوی وگوارا است که تا 70 درصد خوراک دام میباشد و درمقایسه با تغذیه خشک و مواد کمکی که امکان آلودگی آن نیز هست.، هزینه کلی دام را کاهش می دهد.
17. امکان خشک کردن علوفه نیز وجود دارد؟
    جواب: بله .امکان خشک کردن این علوفه در فضای باز با استفاده از نور خورشید همچنین با استفاده از دستگاه های خشک کن نیز وجود دارد اما در زمان خشک کردن این علوفه بسیاری از مواد مغذی، ویتامین، آنزیم ها و…… از بین رفته و از دسترس دام خارج خواهند شد.
18. میزان ماندگاری و نگهداری علوفه تازه در خارج ازسیستم چقدر است؟
    جواب: نگهداری و ماندگاری علوفه در شرایط محیطی بیرون در حدود 2 تا 3 روز بصورت تقریبا تازه وجود دارد .اما در طی این مدت از مواردی چون ویتامین ها، آنزیم های گیاهی و خوشخوراکی آن کاسته خواهد شد.
19. روش کلی کار باسیستم چگونه است؟
    جواب: به دلیل اینکه عملکرد سامانه بصورت اتوماتیک کنترل میشوند؛ تنها کاری که اپراتور سیستم انجام می دهد، عبارتست از :بذر ریزی داخل سینی های کشت، برداشت علوفه و شستن سینی ها که در صورت تهیه سیستم ماشین شستشوی سینی ، سرعت عمل بالاتر رفته و زحمت اپراتور سامانه نیز بسیار کاهش خواهد یافت.
20. شما عنوان می کنید که برداشت روزانه یک تن علوفه بسته به نیاز کارفرما از این سیستم امکان پذیر است. اما روند رشد گیاه، 7 روزه است .این حالت چگونه امکان دارد؟
    جواب: روند رشد گیاه همانطور که ذکر شده، 7 روزه است اما به دلیل اینکه سامانه تولید علوفه به روش هیدروپونیک بصورت طبقاتی طراحی شده است و عملا در هر بار، یک هفتم سامانه بذر ریزی و برداشت روزانه یک تن علوفه امکان پذیراست.به عبارت دیگر درصورتیکه کل سامانه یک تنی را یکباره بذر ریزی کنیم، در انتهای هفته، 7 تن محصول خواهیم داشت .یعنی باید امکانات 7 تن را ایجاد کنیم تا بتوانیم 1 تن روزآنه داشته باشیم . البته بستگی به میزان تولید دارد.
21. سامانه تولید علوفه به چه صورتی از نظر سفارش تقسیم شده اند؟
    جواب: این سیستم بستگی به میزان تولید دارد. برای مثال : روزانه یک تن علوفه توانایی تامین تا 70 درصد از سبد علوفه یکی از گزینه 50 -55 راس گاو یا 250 – 300 گوسفند یا 100 اسب در روز را دارد.
22. علت کاهش شدید هزینه های جاری مثل آب، انرژی و …چیست؟
    جواب: علت کاهش شدید هزینه انرژی، عایق بندی بسیار مناسب این سامانه به همراه استفاده از تجهیزات پیشرفته و هوشمند بوده که آنرا قادر ساخته تا در هر شرایط آب و هوا و اقلیمی، با کمترین میزان تبادل دمایی و بدون تغییر در هزینه های جاری،براحتی کار کند. علت کاهش شدید مصرف آب، سیستم برگشت پذیری سیرکولاسیون است که بصورت تجهیزات ثابت داخل این سامانه قرار دارد.
23. آیا استفاده از باتری های خورشیدی (Panels Solar) برای تامین برق این سیستم، امکان پذیر است؟
    جواب: مطابق با تناژ مورد نیاز ، بله .در صورت تمایل، امکان ارائه پنل خورشیدی تولیدی وجود دارد که میتوانند بخش یا تمامی نیروی برق لازم سامانه را تامین کنند که البته هزینة آن به هزینة نهایی سامانه اضافه خواهد شد.
24. مکان استفاده از سامانه بصورت چندگانه برای محصولات مختلف وجوددارد؟
    جواب: بله .سامانه تولید علوفة هیدروپونیک و ارگانیک، به دلیل طراحی ویژه خود، قابلیت کاربرد در تولیدات مختلف را دارد که میتوان همزمان چندین نوع علوفه، سبزی، نشاء و جوانه های خوراکی را در یک سیستم کشت و تولید نمود .