طرح توجیهی تولید نخ دندان
نخ دندان، فیلامنت نازکی است که جهت برداشتن بقایای مواد غذایی که در بین دندانها و در بین دندان ها و لثه ها وجود دارد، استفاده میشود. در سال 1994 ،آمریکایی ها در حدود بیش از 2/5 میلیون مایل نخ دندان استفاده کردند که این مقدار نخ معادل بیش از 100 بار محیط زمین میباشد .
علت استفاده از نخ دندان، کمک به برداشتن بقایای مواد غذایی، مواد چسبناک و مواد ژل مانندی است که بر روی دندانها و یا در میان آنها ایجاد میشود، میباشد. در صورت عدم برداشتن این مواد از روی دندان، پوسیدگی و در نهایت از بین رفتن به بار خواهد آمد. به همین دلیل توصیه شده است تا افراد بالغ و بچه های بالاتر از 10 سال روزانه حداقل یک بار از نخ دندان استفاده نمایند. استفاده از نخ دندان سبب توقف فعالیت باکتریهایی میشود که باعث ایجاد بیماریهای لثه و دندان میگردد .
نخ دندان معمولاً به شکل نخ و یا نوارهایی است که میتواند به مواد شیمیایی خاصی آغشته شود. در ضمن این نخ در طعم های مختلفی چون دارچین، نعنا و ساده تهیه میگردد. نوع نواری این نخها برای اشخاصی کاربرد دارد که فاصله بین دندانهای آنها نسبتاً زیاد است به. طور مثال این نخ مصرف زیادی در بین کودکان به علت بازبودن دندانهای آنها دارد. با کم شدن فاصله بین دندانها استفاده از نخهایی که نازکتر باشد، پیشنهاد میگردد. در برخی اوقات از ترکیبات چرب کننده جهت حرکت بهتر در دندان استفاده میشود. در مورد دندانهایی که به صورت کج و نامنظم هستند استفاده از این گونه نخ ها توصیه میشود .
مواد خام :
نخ های دندان بهطور معمول از یک یا دو پلیمر ساخته میشوند. الیاف نایلون و تفلون دو نوع عمده از الیاف نساجی هستند که در این خصوص استفاده میگردند. نایلون از خانواده پلیآمیدها بوده و تفلون نام تجاری پلیتترا فلوئورو اتیلن میباشد. مواد خام دیگر مورد استفاده در نخهای دندان موادی هستند که جهت پوشش دادن این نخها استفاده میگردد. این موارد شامل واکس (ها چرب کننده ها، طعم ) ها دهنده و مواد اولیه دیگری که براساس نظر شرکت سازنده به آن افزوده میشود .
توضیح موارد مصرف و کاربرد نخ دندان
نخ دندان پس از مسواک به عنوان مهمترین وسیله جهت تمییز نمودن دندانها مورد استفاده قرار می گیرد. از نخ به عنوان وسیله خارج کردن باقی مانده غذا از بین دندان استفاده می گردد. از آنجایی که با استفاده از مسواک امکان خارج کردن تمامی باقی مانده های غذایی از میان دندانها وجود ندارد، از این رو با استفاده از انواع مختلف این نخ، شیارهای بین دندانها خارج می گردد .
بررسی کالاهای جایگزین نخ دندان
این گونه از نخها به عنوان یکی از محصولات پزشکی مورداستفاده در خصوص بهداشت دهان و دندان می باشد. استفاده از این نخ به عنوان مکمل مسواک در خارج ساختن مواد غذایی باقی مانده در دهان می باشد. از این امکان جایگزینی این محصول با وسایل دیگر وجود ندارد. البته اخیرا مسواکهایی طراحی وساخته شده است که تا حد امکان ضایعات غذای موجود در دندانها را خارج می نماید. اما به طور کل امکان حذف و یا جایگزینی این محصول در بهداشت دهان و دندان وجود ندارد .
اهمیت استراتژیکی نخ دندان در دنیای امروز
امروزه توجه بشر به بهداشت دهان و دندان روز به روز افزایش می یابد. تولید محصولات پزشکی پیشرفته اعم از انواع مسواکها، خمیر دندانها و مایعات شستشویی همگی مؤید این موضوع می باشند. در این میان تولیدو مصرف نخ های دندان به عنوان یکی از وسایل مهم در بهداشت دهان و دندان، یکی از اهداف صنایع پزشکی می باشد. این بدین صورت است که آمار مصرف این محصول روز به روز افزایش یافته است و آموزش استفاده از نخ، یکی از اهداف مسئولین بهداشتی کشورها می باشد. از این رو تولید این محصول از اهمیت خاصی برخوردار می باشد .
امکان تولید محصولات متنوع و اعمال برخی اهداف پزشکی از طریق نخ دندان بر روی دندان، به عنوان یکی از راهکارهای پیشرفت در تولید و عرضه این محصول می باشد .
بررسی کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده
-
کشورهای عمده تولیدکننده نخ دندان :
چین
تایوان
آمریکا -
کشورهای عمده مصرف کننده نخ دندان:
آمریکا
کانادا -
برخی تولیدکنندگان عمده نخ دندان در ایران:
طنین بهداشت پارس : تهران
شرکت محمد حسن هاشمی : تهران
صنایع بعداشتی و آرایشی تهران بوته :سمنان
بررسی اجمالی تکنولوژی و روش تولید نخ دندان
مراحل تولید :
جهت ریسندگی فیلامنتهای نایلونی نخ دندان، نمک نایلون پلیمریزه میشود وپلیمر حاصله به صورت نوارهای باریک درمیآید. این نوارها به شکل چیپسهای کوچک خرد میشود. چیپسهای حاصله محلوط شده و مجدداً ذوب میشود .
مذاب حاصله از درون ریسنده ها عبور می کند تا فیلامنتهای نایلون شکل گیرند. هنگامی که نایلون سرد شد، پلیمر سخت شده و شکل نخ به خود میگیرد. در ادامه تاب دادن به فیلامنت های حاصله امری حیاتی میباشد. فرایند تاب دادن، متوسط در حدود 2/5 تا 3/5 دور در اینچ به فیلامنت ها اعمال میشود.
فرآیند تاب دادن سبب میشود تا استحکام برشی و سایشی فیلامنت ها افزایش یابد. از آنجایی که در تولید نخ دندان میتوان از فیلامنت های با ضخامتهای متفاوت استفاده کرد، از این رو نمره نخ این نخها میتواند متفاوت باشد .
-
تولید نخ دندان از تفلون :
جهت تولید نخ دندان از الیاف تفلون، یک پلیمر تترا فلوئورو اتیلن (PTFE) ،در ابتدا فرموله میشود. سپس پلیمر به حالت مذاب خمیر شکل درمیآید و به شکل یک رشته بلند و نازک در جهت طول کشیده میشود. سپس پلیمر در یک یا چند جهت عرض منبسط میشود .پس از تولید PTFE ،استحکام کششی این الیاف زیاد است. برخلاف نخهای نایلونی که از چند فیلامنت تشکیل شده است، نخهای تفلونی، تک فیلامنت هستند که به راحتی تکه تکه و پاره نمیوشد. بنابراین، عملیات تاب دادن در فرآیند تولید اینگونه نخ نیاز نمیشود .
سرعت کشیدن نخ در حین مراحل تولید سبب افزایش استحکام کششی نخ نازک تولید میگردد . -
پوشش دهی فیلامنت ها
این فرآیند این امکان را برای تولیدکنندگان مختلف ایجاد میکند تا محصول خود را متمایز از محصولات دیگر شرکتها نمایند. بدین معنی که هر شرکت از مواد افزودنی مختص به خود استفاده مینمایند. فرآیند این فرآیند این امکان را برای تولیدکنندگان مختلف ایجاد میکند تا محصول خود را متمایز از محصولات دیگر شرکتها نمایند. بدین معنی که هر شرکت از مواد افزودنی مختص به خود استفاده مینمایند. فرآیند پوشش دهی فیلامنت ها در حمام های امولسیونی اتفاق می افتد که در آن، نخهای دندان از میان چرب کننده ها، طعم دهنده ها و دیگر تکمیل های مطلوب با سرعت ثابت عبور میکند. -
قالب بندی جعبه نخ دندان :
پوشش بسته بندی استاندارد جهت نخ دندان از جنس پلیپروپیلن بوده و به شکل یک قوطی کوچک درب دار میباشد که جزء در آن متحرک و بقیه ثابت است. در ضمن یک روزنه جهت خروج نخ و یک زائده جهت نگهداری قرقره نخ بر روی پوشش پلیپروپیلن تعبیه شده است. اخیراً، تولیدکنندگان ترجیح میدهند از جعبه های یک تکهای استفاده کنند که حاوی یک پنجره جهت اندازه گیری میزان نخ مصرفی میباشد . -
قرار دادن نخ بر روی جعبه :
بوبین نخ دندان معمولاً به طور دستی بر روی جعبه نگهدارنده نخ قرار میگیرد. نخها به دور یک قطعه فلزی پیچیده میشوند و سپس پوشش مناسب بر روی آن قرار میگیرد. این بسته آماده برچسب شدن میباشد. شکل ها و دکورهای مناسب بر روی این بسته اعمال شده و در نهایت بسته آماده برای فروش میباشد .به طور معمول سه راه جهت تزئین کردن بسته نخ وجود دارد؛ استفاده از برچسب به عنوان گزینه ترجیح داده شده برای اغلب محصولات صادر شده به اروپا میباشد .در روش انتقال حرارتی یک تصویر ایجاد میشود که کیفیت این تصویر مساوی و یا بهتر از تصویر ایجاد شده توسط روش چاپ غلطکی میباشد. مزیت این روش تنوع بیشتر رنگها و طرح های مورد استفاده در آن میباشد. در نهایت جعبه های بسته بندی شده و جهت فروش به بازار فرستاده میشود. شکل 1 نمای از یک ماشین بسته بندی نخ دندان را نشان می دهد .
نمای کلی از یک ماشین بسته بندی نخ دندان
در کشور امکان تولید الیاف پلی آمید وجود دارد. از این رو مشکلاتی در خصوص تولید نخ مورد نیاز درکشور وجود ندارد. از طرف دیگر از آنجایی که دستگها های بسته بندی همگی خارجی می باشد از این رو در صورت استفاده از دستگاههای جدید تر و به روز رسانی تکنولوژی مورد استفاده مشکلی در خصوص تولید این الیاف به وجود نخواهد آمد. و تفاوت خاصی بین تکنولوژی تولید در کشور و دیگر کشورها به وجود نخواهد آمد .
مواد اولیه عمده مورد نیاز
در تولید نخ دندان، اغلب از الیاف نایلونی استفاده میگردد. این الیاف به طور کافی در کشور تولید می شود بهمنظور ایجاد چنین واحد تولیدی و با توجه به تنوع محصولات و ضخامت نخهای مورد استفاده، به طور متوسط به ازاء هر بسته نخ دندان در حدود 50 متر نخ نایلونی با نمره نخ بین 200 تا 500 دنیر مورد نیاز است.بسته بندی مورد استفاده نیز معمولاً از جنس پلیپروپیلن میباشد، در ابعاد، طرحها و وزنهای مختلف تولید میگردد.
