مقدمه ای بر بسته بندی میوه
کشور ما با داشتن تنوع آب و هوایی مناسب در مناطق جغرافیایی مختلف از نقطه نظر تولید محصولات کشاورزی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بطوری که محصولات کشاورزی ایران به دلیل شرایط اقلیمی خاصی از لحاظ کیفیت دارای ویژگی های مطلوب هستند و یکی از پتانسیل های بالفوه کشور ما در تولید محصولات باغی از جمله سیب و انواع مرکبات می باشد که طبق آمار و ارقام هر ساله در حدود هزاران تن تولید و به دلیل عدم وجود امکانات مناسب حمل و نقل به موقع، نداشتن سردخانه ها و حمل ونقل و نگهداری و …. سالانه درصد قابل توجهی از این تولیدات فاسد و به هدر می رود.
با توجه به سیاستهای دولت پیرامون صدور کالاهای فوق، صدور میوه و سبزیجات تازه به خارج از کشور شدت گرفته، اما به دلیل عدم وجود امکانات بسته بندی مناسب، عدم درجه بندی کیفی و عدم را عایت شاخص های بازار پسند، نبودن امکانات حمل ونقل سریع و مناسب، محصولات صادراتی کشورمان علیرغم کیفیت طبیعی و اولیه مطلوب، نتواسته اند با سایر صادرکنندگان میوه و تره بار رقابت نمایند و در نتیجه بسیاری از صادرکنندگان دچار ضرر و زیانهایی نیز شده اند که این موضوع باعث ضعیف شدن انگیزه صادرات این گونه محصولات و از طرف دیگر باعث مخدوش شدن بهره صادرات میوه و تره بار کشور خواهد شد لذا طرح حاضر با هدف فراهم نمودن شرایط لازم برای جداسازی و سرت نمودن میوه جات، درجه بندی براساس وزن و اندازه و پوشش دادن و بسته بندی مناسب جهت صادرات و همچنین مصارف داخلی ارائه می شود.
مطالب مرتبط: طرح توجیهی کارخانه جعبه و سبد پلاستیکی میوه
تعاریف، اصطلاحات و ویژگی های مربوط به کالای تولیدی ( پرتقال – لیمو – نارنگی)
- رسیدگی: عبارت است از حالتی که بارور شدن طبیعی، بیش از سه چهارم سطح پوست میوه مشخص می گردد.
- پاکیزگی: عبارت است از عدم آلودگی میوه به گرد و خاک، گلی، کثافات و مواد خارجی در حدی که با چشم غیر مساج قابل رویت باشد.
- یکدستی: منظور یکنواخت بودن میوه از نظر شکل، اندازه، رنگ و رقم باشد.
- یخ زدگی: عبارت است از حالتی که قسمت آبدار میوه در نتیجه برودت هوا دچار انجماد شده و در نتیجه وضع فیزیکی میوه تغییر کرده است.
- آفت: هر عامل زنده ای که در طول رشد گیاه و یا پس از برداشت میوه به آن حمله ور شده موجب خسارت گردد، مانند حشرات، کنه ها، قارچ ها و باکتریها و غیره آفت خوانده می شود. – آفت زدگی: به هر گونه آثار ناشی از فعالیت آفت روی میوه، آفت زدگی اطلاق می شود.
- کپک زدگی: به آثار ناشی از فعالیت قارچها و مخمرها روی میوه، کپک زدگی اطلاق می شود.
- آسیب دیدگی: عبارت است از صدمات مکانیکی ناشی از برداشت، جابجایی، درجه بندی، بسته بندی و حمل و نقل که بصورت ضرب دیدگی، لی هیدگی، ترک خوردگی، خراشیدگی، بریدگی و سوراخ شدن در میوه قابل رویت می باشد.
- ضرب دیدگی: عبارت است از ضربه وارده به میوه طوری که فقط پوست میوه را به طور مشهودی تحت تاثیر قرار داده ولی باعث لهیدگی و ترک خود ردگی آن نشده باشد.
- لهیدگی: عبارت است از اثر صدمات مکانیکی به میوه تا حدی که علاوه بر پوست میوه، گوشت آن نیز آسیب دیده باشد.
- خراشیدگی: عبارت است از زخم های سطحی ناشی برخورد میوه با اجسام نوک تیز،
- بریدگی سطحی: عبارت است از اثر صدمات مکانیکی، ناشی از فرو رفتن اجسام نوک تیز به میوه طوری که که عمق آن از قطر پوست میوه تجاوز نکرده باشد.
- سوراخ شدگی: عبارت است از اثر صدمات مکانیکی ناشی از فرو رفتن اجسام نوک تیز به میوه طوری که عمق آن از قطر پوست میوه تجاوز کند.
ویژگی های پرتقال، نارنگی و لیمو شیرین
این میوه ها باید حتی المقدور سالم و میوه بدون عیب باشد. میوه های محتوی یک بسته باید پاکیزه، عاری از گل ولای، گرد و خاک و مواد خارجی باشد. میوه محتوی یک بسته باید عاری از هر نوع کپک زدگی و فساد باشد. میوه محتوی یک بسته باید عملا فاقد یخ زدگی بوده و در صورت دارا بودن بیش از 25 درصد تعداد میوه های یک بسته نباشد. میوه ها باید عاری از ضرب دیدگی، خراشیدگی، بریدگی سطحی و آثار لهیدگی و سوراخ شدگی باشد. میوه ها باید عاری از خشکیدگی یا خال زدگی باشد. میوه های محتوی یک بسته باید از نظر شکل، رنگ، رقم و در صورت طبقه بندی از نظر اندازه یک دست باشد.
بسته بندی میوه
انواع مرکبات شامل پرتقال، نارنگی و لیمو شیرین ابتدا پس از شتشو درجه بندی، پارافینه و ضد عفونی شده و در جعبه چوبی و کار تن همراه با شانه های مخصوصی بسته بندی و به بازار عرضه می گردد.
موارد مصرف و کاربرد
این محصول جهت تازه خوری مصرف دارد. این بازار مصرف تواند در خارج کشور باشد و با این که به بازار داخلی عرضه گردد. با عمل سورت و درجه بندی در واقع عمر نگهداری محصول بالا می رود و می تواند در زمان کمبود این محصول در بازار داخلی به عنوان محصول نهایی مصرف گردد. در تولید آب میوه و کمپوت می تواند به عنوان کالای واسطه ای استفاده شود.
اهمیت استراتژیکی بسته بندی میوه
همانطوری که گفته شد این محصولات که بسته بندی میوه ها می باشند برای تازه خوری داخلی و یا صدور به خارج استفاده می شوند و با توجه به جایگزین های مناسبی مثل کمپوت ها و یا سایر میوه ها ( انار، سیب، و…) در زمان فقدان این محصولات در بازار می توان از آنها استفاده نمود.
بررسی بازار
ایران به عنوان یکی از کشورهای تولید کننده مرکبات در دنیا مطرح می باشد که با توجه به کیفیت محصولات تولیدی که هر ساله با استفاده از تکنولوژی روز نسبت به بالا بردن کیفیت هم اقدام میشود فرصت خوبی را برای صادرات این نوع محصولات در بسته بندی شکیل و زیبا فراهم نموده است. با توجه به رقم بالای ضایعات میوه در کشورمان جا دارد که سهم جذب میوه در صنعت بالا رود چرا که عمر نگهداری میوه طولانی نمی باشد و بسیار آسیب پذیر است و با توجه به امکان صادراتی بودن این محصول می توان با اجرای این طرح و بصورت صنعتی عملیات بسته بندی را انجام داد.
بررسی روش های تولید
معمولا میوه های صادراتی بلافاصله بعد از برداشت برای عملیات آماده سازی و بسته بندی به کارخانه آورده می شوند. قبل از بسته بندی شدن هر کالا بر اساس ویژگی های خاصی کالا باید علمیات آماده سازی مثل شستشو، خشک کردن، واکس زدن، قارج کشی، درجه بندی و برچسب زدن روی آنها انجام شود. ابتدا جعبه ها و سبدهای میوه در داخل حوضچه شستشو ریخته می شود. میوه ها ضمن خیس شدن بهم نیز می خورند، توسط فشار آب، مواد خارجی و سبک و میوه های پوسیده جدا شده و به سطح آب می آیند.
میوه ها توسط نقاله از حوضچه بالا می روند و همزمان نیز بوسیله روش آب با فشار روی میوه ها پاشیده می شود.سپس میوه ها توسط نقاله غلطکی به طرف میز سورتنیگ که در دو طرف آن سکوی بازرسی کارگران وجود دارد به جلو برده می شود که در این قسمت میوه های معیوب از نظر شکل و ظاهر یا اندازه و یا دارای عیوب ظاهری و ضرب دیدگی جدا شده و به وسیله نوار نقاله های دو طرفه سکو به قسمت شستشو میرود. به تناسب نوع میوه ها مواد ضد عفونی کننده استفاده می شود. پس از آن میوه وارد واکسینگ می شود و برای خشک کردن رطوبت سطحی وارد تونل خشک کن شده و بعد از آن به قسمت درجه بندی و در نهایت عملیات بسته بندی آنها انجام می شود.
عملیات بسته بندی یعنی قراردادن میوه در شاخه های مخصوص جعبه و کاغذ پیچی میباشد. در طول این عملیات حذف میوه ناسالم و آفت زده مهم است و یک میوه بیمار یا آفت زده فوراً و در طول زمان انبارداری و حمل و نقل فاسد و باعث می شود در مراحل بعدی توزیع مجددا عملیات جداسازی و تفکیک تکرار گردد. یک میوه در حال فساد و گندیدگی مشکلاتی را به وجود میآورد از جمله باعث انتشار آلودگی و بیماری به سایر محتویات بسته می شود. باعث افزایش درجه تبخیر آب در داخل بسته می شود و این امر موجب تسریع انتشار گندیدگی و تولید مقدار زیادی گاز اتیلن می نماید و در نهایت باعث جذب حشرات می شود.
به منظور دستیابی به کالایی با کیفیت خوب می بایستی میوه ها با مشخصات زیر بسته بندی نگردند:
- میوه های زخمی یا دارای شکستگی زیرا این میوه ها مانند یک میوه بیمار یا آفت زده اند و حتی در برابر بیماریها اسیب پذیری بیشتری دارند.
- میوه های خیلی رسیده زیرا این میوه ها تا زمان عرضه در بازار فاسد و غیر قابل فروش می شوند.
- میوه های خیلی نارسی که نمیتوانند به طور طبیعی برسند.
- میوه هایی که از نظر شکل، اندازه، رنگ ، طعم و عیوب ظاهری نتوانند مشخصات مورد انتظار بازار را تامین کنند.
با توجه به موارد فوق میوه ها را باید به دو هدف ذیل درجه بندی نمود:
- درجه بندی میوه از نظر ضوابط و خواست مشتریان در بازار
- درجه بندی میوه از نظر اندازه برای همسانی محصول در هر بسته
درجه بندی و بسته بندی مناسب مهمترین عامل در حفظ کیفیت، جلب نظر مصرف کننده و افزایش کارایی فرآیند توزیع است.
ارزیابی روشهای مختلف تولید
یکی از عمده ترین اهداف تفکیک از نظر اندازه و کیفیت کالا، دستیابی به محصولی یکدست است. بطوریکه بتوان کالا را در واحدهای حمل متحدالشکل به بازار ارائه نمود. برای رسیدن به این هدف احتیاج به یک سری انبار کار هست که در این مورد میتوان به چند روش و با دستگاههای متفاوت این کار را انجام داد.
- یک روش دستگاههایی است که به صورت مکانیکی کار می کنند.
- روش دیگر دستگاههایی است که به صورت الکترونیکی عمل سورتینگ را انجام میدهند.
- روش دیگر دستگاه هایی است که الکترونیکی می باشند و به صورت رنگ و اندازه مجهزند که قیمت این دستگاهها بالا میباشد. قیمت دستگاههای نوع اول پایین و نوع دوم متوسط می باشد. در مقایسه این روشها و با توجه به پایین بودن قیمت خرید این دستگاهها و تولید در داخل روش اول مناسب تر می باشد.
شرح کامل فرایند تولید
دستگاههایی که به صورت مکانیکی کار میکنند استفاده می شود که به دلیل ارزان بودن و همچنین تولید داخلی ماشین آن به عنوان روش مناسب انتخاب شده است. در نمودار ذیل نحوه تولید طبق این روش ارائه می شود.
بررسی ایستگاهها، مراحل و شیوه های کنترل کیفیت
- کنترل کیفی مواد اوليه: به منظور رعایت حق مشتری و کنترل کیفیت محصولات تولیدی میبایستی از ابتدا کیفیت مواد کنترل گردد. تمامی مواد اولیه که وارد کارخانه می شود میبایستی کنترل گردند. از آنجاییکه سورت و بسته بندی میوه به منظور ارائه میوه مرغوب و مناسب در بازار می باشد و به همین دلیل قیمت بالاتری نیز در بازار دارد و از طرفی زمان تولید کالا و تحمیل به مشتری در کیفیت محصول بسیار موثر می باشد لذا تحویل گرفتن مواد اولیه مرغوب بسیار مهم است.بررسی اختلالات فیزیولوژیکی میوه های برداشت شده
اختلالات فیزیولوژیکی میوه های برداشت شده را می توان به دو گروه تقسیم کرد یعنی اختلالاتی که در اثر نگهداری محصول در درجات پایین تر از حد بیولوژیکی ایجاد می شود و سرما زدگی نامیده میشود و دیگری اختلالاتی که در نتیجه انباشته شدن مواد فرار و سمی دریافتها به وجود می آید.
درجات حرارت پایین، تولید اتیلن، از دست رفتن آب و فعالیتهای دیگر بیولوژیکی را به طور قابل توجهی پایین می آورد و رسیدن پیری محصول را به تعویق می اندازد ولی باید در نظر داشت که بعضی از محصولات در اثر حرارت های پایین، حتی بالاتر از نقطه انجماد آنها دچار سرمازدگی می شوند.عواملی که در سرمازدگی موثر است عبارتند از:
- نوع ميوه
- حالت متابوليکی ميوه
- حرارت انبار
- زمان نگهداری، هر چه زمان نگهداری در یک درجه حرارت معین طولانی تر باشد اثر سرما بیشتر خواهد بود.
- رطوبت نسبی، کاهش رطوبت نسبی باعث خشک شدن پوست میشود که خود عامل کمک کنندهای جهت به وجود آمدن سرمازدگی در محصول می باشد. غالباً در مواقعی که محصول در حرارتهای پایین نگهداری می شود سرمازدگی ظاهر نمیگردد و به مجرد گرم شدن محصول قهوهای شدن بافت های سطحی شروع شده و اثرات سرمازدگی بروز می کند. بافتهای سرمازده به سادگی تحت میکرو ارگانیسمها قرار گرفته و فاسد می شوند.
- اختلالاتی که در نتیجه انباشته شدن مواد فراروسمی در بافتها به وجود می آید در درجه حرارت های معمولی ایجاد می شود. این اختلالات ممکن است در اثر راکد ماندن بخارات فرار و سمی مانند استالدیند و اتیل الکلی که در هنگام تنفسی غیر هوازی یافته ها ایجاد می شود به وقوع میپیوندد. در این صورت فقدان اکسیژن در هوای انبار می تواند سبب گسترش علائمی شبیه سرمازدگی بشود.اگر چه این تغییر رنگ ممکن است در لایه های عمیق تری از پوست ایجاد شود مثلا در صورت کاهش بیش از حد اکسیژن در محیط انبار لکه های قهوه ای در میوه ایجاد می شود و به وقوع می پیوندد. در اینصورت فقدان اکسیژن در هوای انبار می تواند سبب گسترش دائمی شبیه سرمازدگی بشود. اگر چه این تغییر رنگ ممکن است در لایه های عمیق تری از پوست ایجاد شود مثلا در صورت کاهش بیش از حد اکسیژن در محیط انبار لکه های قهوه ای در میوه ایجاد میشود. جمع شدن مواد فراری که مسئول عطر و بوی محصول هستند در بافتهای تولید کننده آنها نیز ممکن است باعث گسترش دائمی شبیه علائم انباشته شدن مواد سمی بشود. این نوع سوختگی در میوه را میتوان با تهویه و یا استفاده از مواد جاذب گازهای سمی تا حدودی کاهش دارد.مثلا استفاده از کاغذهای آغشته به روغن در بسته بندی میوه ها و یا غوطه ور کردن میوه ها قبل از انبار کردن در محلول هایی مانند دی فنیل آمین به غلظت 2OOppm- 100 خیلی موثر است. به نظر میرسد که افزایش بیش از حد رطوبت انبار عامل کمک کننده جهت وقوع عوارض فوق می باشد.
بررسی خصوصیات کیفی میوه برداشت شده
خصوصیات کیفی محصول را میتوان به دو جنبه حسی و غیر حسی تقسیم کرد. اگر چه جنبه های کیفی غیر حسی دارای اهمیت بیشتری هستند ولی معمولا جهت بررسی و اندازه گیری آنها نیاز به دستگاههای شیمیایی و بیولوژیکی پیشرفتهای دارد ولی آن دسته از عواملی که توسط حواس انسان قابل تشخیص اند در براورد و ارزیابی میوه ها بسیار موثر است. طبیعت بعضی از این عوامل مثل شکل و اندازه به طور کافی آشکار بوده و به آسانی قابل تشخیص است.
عیوبی که باعث می شود تا کیفیت محصول پایین آید. به چند دسته تقسیم می شود:
عیوب ژنتیکی و فیزیولوژیکی که به طور ژنتیکی و یا در اثر شرایط نامناسب محیط در خلال رشد محصول در آن به وجود می آیند. یکی دیگر از عمده ترین مواد اولیه که در حفظ کیفیت کالای سورت شده تاثیر مستقیم دارد مواد اولیه بسته بندی میباشد. یک بسته بندی خوب باید دارای طرح مناسب، مواد اولیه مقاوم باشد و اگر در حمل و نقلی جعبه های خالی و مقدمات انجام کار و در پر کردن جعبه ها دقت کافی به عمل نیاید و الزامات خاص هر بسته در نظر گرفته نشود بهترین بسته بندیها ممکن است نتیجه مطلوب را عاید نسازد.
برای بسته بندی محصول می توان از کارتن مقوایی یا جعبه چوبی استفاده کرد.
-
جعبه مقوایی فلوتی روباز با لبه های تاشونده
این نوع بسته بندی برای حمل و نقل مقادیر کم استفاده میگردد. این جعبه به راحتی و بدون نیاز به ابزار تاشده شکل میگیرد. برای چیدن باید به شکل ستونی عمل کرد. انواعی از این جعبه ها که دارای سرپوشی کامل یا نیمه کامل نیز باشند ممکن است در چیدن به طریق قفل شونده به کار گرفته شوند. بهترین روش حمل این جعبه حمل به وسیله پالت است. مشروط بر آنکه با استفاده از نبشی و تسمه یا توری ثبات بار حفظ شود.
اگر بار بدون پالت حمل شود حتماً باید به طریق ستونی روی هم چیده شود مگر آنکه لبههای افقی روی هم قرار گیرند و فشار بار به میوه منتقل نگردد. حداکثر ظرفیت بار در این جعبه مقوایی 10 کیلوگرم است. نوع جنس این نوع بسته بندی مقوای فلوتی یک لا و مواد پوششی معادل با کاغذ کرافت 150 تا 250 گرم در متر مربع ساخته می شود.
-
جعبه مقوای فلوتی روباز بسیار مقاوم با لبه های تاشونده عرضی
به منظور توزیع در داخلی یا صادرات محصولات از کامیون و راه آهن استفاده میگردد. به کمک دست یا ماشین تا می شوند. جعبه های دست ساز به طریق جادادن زباله در شکاف یا منگنه سوار می شوند. سوار کردن دستی جعبه آسان است اما به دلیل مواد سنگین و محکمی که به کار گرفته می شوند در جعبه هایی که به طور مکانیکی شکل می گیرند برای اتصالات از چسب مایع داغ استفاده می شود. به صورت ستونی باید چیده شود. حمل پالت صورت میگیرد و در هنگام حمل باید از وسایل مناسب مثل تسمه برای محکم نگه داشتن آنها استفاده شود. نوع جنس این نوع بسته بندی معمولا مقوای فلوتی دو جداره با مواد پوششی معادل با 300 گرم در متر مربع کاغذ کرافت است.
-
جعبه فیبری، مقوایی در باز یا در بسته با لبهها و گوشه های پلاستیکی
از این نوع مواد بسته بندی هم با تا کردن و سوار کردن لبهها و گوشه پلاستیکی با دست استفاده می شود. در این حالت باید به صورت ستونی چیده شود. حمل با پالت صورت میگیرد با توجه به وجود لبهها و گوشه های پلاستیکی جعبههای چیده شده نسبتاً ثابت می ماند اما گاهی وسایل تکمیلی برای ثبات بیشتر نظیر تسمه کشی عمودی همراه با نبشی های کناری و افقی لازم می شود. حداکثر ظرفیت در این بسته بندی 10 کیلوگرم می باشد. در بعضی از موارد لازم است که جنس جعبه ضد آب باشد و در این حالت پوششی از پلی اتیلن بر روی ان می کشند یا از مقوای با پوششهای قوی تر استفاده می شود. لبه ها از پلی اتیلن سنگین یا پلی پروپیلن ساخته می شوند.
-
جعبه های مقوایی فلوتی معمولی (کارتن) با شکافی برای تهویه
از این جعبه ها برای بسته بندی میوه و حمل آنها با کامیون، قطار و کشتی یا هواپیما استفاده میشوند. با دست یا دستگاه مکانیکی تا می شود و به کمک چسب مایع و منگنه به هم متصل می شود. و در صورتیکه لب برگردها به هم برسند کف جعبه ها را نیز می توان به کمک نوار چسب بست. حداکثر ظرفیت این نوع بسته بندی 20 کیلو گرم است.
-
جعبه چوبی آماده
این جعبه ها به صورت آماده تحویل می شود و در صورت نیاز، در جعبه یا میخ یا با سوزن دوخت به بدنه متصل می شود. فقط به صورت ستونی روی هم قرار می گیرند. حمل و نقل این بسته بندی یا با پالت یا بدون پالت است. معمولا این بسته ها حداکثر تا 20 کیلوگرم ظرفیت دارند.
-
شانه های مقوایی از خمیر کاغذ
فقط برای کف جعبههای گود میوههای معمولی به کار میرود و بدین ترتیب الگوی منظمی برای چیدن به وجود می آورد بی آنکه نیازی به استفاده از بسته بندی جداگانه هر محصول باشد.
-
شانه های پلاستیکی پلی استایرن (کششی)
استفاده از شانه پلاستیکی پلی استایرن علاوه بر مزیت جداسازی دارای مزیت ضربه گیری و انعطاف در برابر اندازه و شکل میوه است و در صورتیکه قبل از بسته بندی میوه نیاز به خنک کردن آن وجود داشته باشد این نوع شانهها به دلیل اینکه دارای خاصیت موثر عایقهای حرارتی هستند می توانند به این امر کمک کنند.
-
کاغذ مومی
کاغذ مومی برای پوشش مرکبات و بسته بندی مناسب آنها استفاده می شود.
انتخاب نوع بسته بندی به عواملی چون خصوصیات محصولی، هزینه و قابل دسترس بودن مواد اولیه در محل صدور کانالهای خاصی توزیع آن کالا، سیستم حمل و نقل و بازار بستگی دارد. به منظور حفظ سطح کارایی هر بسته باید کیفیت مواد اولیه بسته بندی مستمرا مورد بازدید و کنترل قرار گیرد. بنابراین تولید کنندگان و تهیه کنندگان بستهها باید کیفیت کاربردی مواد مورد مصرف و همچنین خصوصیات خاص مواد و اجزاء بسته بندی ها را تضمین نمایند.
مثلا در مورد کارتن، آزمایش فشرده و له شدن مقاطع مسطح، آزمایش فشار بر ستونهای کوتاه، آزمایش مقاومت در برابر سوراخ شدن، آزمایش جذب رطوبت می بایستی توسط تولید کنندگان بسته ها صورت گیرد. و اطمینان لازم را به مشتری بدهند که شرایط ویژه حمل کالای خاصی در مراحل مختلف را دارد و مطابق استاندارد می باشد یا در مورد جعبه های چوبی آزمایش آب دیدگی ، استحکام میخ و دوخت فلزی باید انجام شود.
- کنترل کیفی حین فرآیند: در حین فرآیند مراحل مختلف تولید محصول مورد بازرسی و کنترل قرار می گیرد بدین شکل که میوه از نظر مواد شیمیایی باقی مانده بر روی میوه کنترل میشود. همچنین مرحله خشک کردن کنترل میگردد تا بیش از حد خشک نگردد چرا که خشک شدن میوه در درجه حرارت بالا و به مدت طولانی باعث ایجاد چروکیدگی سطحی میوه می شود و این مسئله باعث افت کیفی از نظر ظاهری میگردد. در قسمت شستشو هم باید دقت کرد که بیش از حد میوه با آب تماس نگیرد زیرا اگر آب به میزان زیاد در پوست میوه نفوذ پیدا کند عمر نگهداریش کوتاهتر می شود. ماشین آلات تولید نیز باید به طور مرتب مورد بازرسی قرار گیرند تا عملیات مربوط به فرآیند به درستی انجام گیرد. همچنین در طول فرآیند و در قسمتهای بازرسی و سورتینگ میوه از نظر ظاهر(پوسیدگی، لهیدگی، پلاسیدگی و…) بازرسی و کنترل میگردد.
- کنترل کیفی محصول: پس از بسته بندی محصول و قبل از ورود به بازار مصرف می بایستی بازرسی صورت گیرد. در این بازرسی کیفیت محصول و بسته بندی مورد ارزیابی قرار میگیرد. به منظور کنترل کیفی مواد اولیه، حین تولید و محصول، آزمایشات مختلفی می بایستی انجام شود این آزمایشات به دو صورت انجام می گیرد:
- آزمایشاتی که مواد و محصول باید از نظر ظاهری کنترل گردند.
- آزمایشاتی که مواد و محصول باید از نظر خواص شیمیایی بررسی گردند.
آزمایشهایی که در این زمینه ها باید انجام شود به قرار زیر است:
- آزمون آلودگی
- آزمون مقاومت کارتن
- آزمون آسیب دیدگی
- آزمون چروکیدگی
- آزمون آفت زدگی
- آزمون سوختگی
- آزمون غیر یکنواختی
- آزمون ناموزونی
- آزمون نارسی
تمامی آزمونهای ذکر شده به صورت چشمی و حسی اندازهگیری می گردند و نیاز به دستگاه ویژهای ندارد.
کل آزمایشهای کارتن و مواد بسته بندی به عمده تولیدکنندگان مربوط می باشد.
آزمونهای مربوط به میوه نیز طی روش های خاص و از طریق حسی و چشمی قابل اندازه گیری است. ولی واحد تولیدی به منظور اطمینان از کالای تولیدی اش می بایستی یک سری وسایل و مواد را تهیه نماید تا بتواند از کیفیت کالایش اطمینان پیدا نماید و به دیگران نیز تضمین کافی بدهد.
آشنایی با ماشین آلات تولید
تمام ماشین آلات خط تولید در ایران ساخته می شوند. شرح این دستگاه ها در جدول ذیل ارائه میگردد.
| ردیف | شرح ماشین آلات | تعداد |
| 1 | حوضچه تخلیه و شستشو | با توجه به ظرفیت |
| 2 | میز سورتینگ حجمی | با توجه به ظرفیت |
| 3 | نقاله پارویی | با توجه به ظرفیت |
| 4 | میز سورتینگ و بازرسی | با توجه به ظرفیت |
| 5 | شستشوی ثانویه و ضدعفونی | با توجه به ظرفیت |
| 6 | واکسینگ و پولیش | با توجه به ظرفیت |
| 7 | درجه بندی وزنی و بسته بندی | با توجه به ظرفیت |
| 8 | نوار نقاله زنجیری کارتن خالی | با توجه به ظرفیت |
| 9 | نوار جهت محصول نهایی | با توجه به ظرفیت |
